29 yanvar kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Xalqaro yadro urushi tahdidiga qarshi safarbarlik kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh – Milliy chinnigullar kuni.
?? AQSh – Kanzas shtati kuni.
?? Filippin – Milliy politsiyaning yubiley kuni.
?? Moldova – Prokurorlar kuni.
?? Nepal – Shahidlar kuni.

? VOQEALAR:

  • 1616 – Janubiy Amerikaning eng janubiy nuqtasi – Gorn burni kashf qilindi.
  • 1710 – Pyotr I farmoni bilan Rus alifbosi joriy qilindi.
  • 1804 – Xarkov universiteti tashkil topdi.
  • 1819 – Stanford Ruffles Singapurga asos soldi.
  • 1833 – Sankt-Peterburgda Rossiyada birinchi shahar pochta bo’limi tashkil etildi.
  • 1845 – Nyu Yorkdagi gazeta Edgar Poning sheʼrini chop etdi.
  • 1856 – Buyuk Britaniya qirolichasi Viktoriya mamlakatning eng yuqori harbiy mukofoti – Viktoriya xochini tasdiqladi.
  • 1861 – Kanzas AQShning 34-shtatiga aylandi.
  • 1886 – Karl Benz ichki yonuv dvigatelida ishlaydigan ilk avtomobilni patentladi.
  • 1896 – amerikalik fizik E.Grubbe dunyoda birinchi boʻlib saraton kasalligini davolashda radioaktiv nurlanishdan foydalangan.
  • 1908 – Sankt-Peterburgda Rossiya aeroklubi tashkil topdi. 
  • 1916 – Angliyada tankning birinchi sinovlari.
  • 1919 – AQSh Konstitutsiyasiga alkogolli ichimliklar ishlab chiqarish, tashish va sotishni taqiqlash uchun 18-tuzatish qabul qilindi.
  • 1932 – Gorkiy zavodida birinchi yuk mashinasi – «GAZ-AA» ishlab chiqarildi.
  • 1958 – DDT insektitsidining xavfliligi haqidagi birinchi maqola paydo bo’ldi.
  • 1960 – Birinchi sun’iy buyrak yaratildi.
  • 1964 – Avstriyaning Insbruk shahrida 9-qishki Olimpiada o’yinlari ochildi.
  • 1964 – Olimpiya o‘yinlarida birinchi bor chang‘i sporti musobaqalari bo‘lib o‘tdi.
    -1992 – Oʻzbekiston va Koreya Respublikasi davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 2000 – Las-Vegasdagi kazino ofitsianti Sinti Jey «Bir qo‘lli bandit» avtomat o‘yin mashinasida 35 million dollar yutib oldi (avtomat o‘yin mashinalarida dunyodagi eng yirik yutuq).
  • 2002 – Jorgj  Bush KXDR, Iroq va Eronni „yovuzlik markazlari“ deb atadi.
  • 2010 – Rossiyaning beshinchi avlod qiruvchisi Su-57 ning birinchi parvozi.
  • 2013 – Olma-Ota yaqinida CRJ-200 halokati, 21 kishi halok bo’ldi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1475 – Juliano Bujardini (1554) – Uyg’onish davri italyan rassomi.
    1688 – Emmanuel Svedenborg (1772) – shved tabiatshunosi, mistik, teosof, ixtirochi.
  • 1736 – Domeniko Feliche Antonio Kotugno (1882) – italyan anatomi va shifokori.
  • 1749 – Kristian VII (1808) – Daniya va Norvegiya  (1766-yildan) qiroli.
  • 1782 – Daniel Fransua Espri Ober (1871) – fransuz bastakori.
  • 1843 – Uilyam Makkinli (1901) – AQSHning 25-prezidenti (1897-1901).
  • 1860 – Anton Pavlovich Chexov (1944) – mashhur rus yozuvchisi.
  • 1866 – Romen Rollan (1944) – fransiyalik publisist,  Nobel mukofoti sohibi
  • 1903 – Sultonov Jo‘raxon (1965) – xonanda, bastakor, O‘zbekiston xalq hofizi (1939).
  • 1926 – Abdus Salom (1996) –
    pokistonlik fizik, Nobel mukofoti sohibu (1979).
  • 1948 – Jalilov Ismoil – opera xonandasi (dramatik tenor), O’zbekiston xalq artisti (2000).
  • 1954 – Opra Gayl Uinfri – amerikalik taniqli aktrisa, teleboshlovchi yulduz. 
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1960 – Greg Luganis – amerikalik suvga sakrash ustasi, 4 karra Olimpiya chempioni, 5 karra jahon chempioni.
  • 1966 – Romario – braziliyalik mashhur futbolchi.
  • 1973 – Rober Pires –  fransiyalik mashhur futbolchi, Jahon va (1998), Yevropa chempioni (2000).
  • 1982 – Raxmatullayev Ulug‘bek – umidli xonanda, “Nihol” mukofoti sovrindori (2007).
  • 1985 – Izabel Lukas – avstraliyalik aktrisa va model.
  • 1990 – Karleyn Axterekte – niderlandiyalik konkida uchish ustasi, Olimpiada chempioni (2018).