6 iyun kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT — Rus tili kuni.
? Butunjahon zararkunandalarga qarshi kurash kuni.
? Elektr dazmol tug’ilgan kun.
? Butunjahon yashil tom kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh ‐ Milliy oliy ta’lim kuni.
?? Tayvan – Muhandislar kuni.
?? Argentina – Muhandislik kuni.
?? Avstraliya ‐ Kvinslend shtati kuni.
?? Boliviya – O‘qituvchilar kuni.
?? Ukraina – Jurnalistlar kuni.
?? Kokos orollari – Qirolning tugʻilgan kuni.
?? KXDR – Koreya bolalar ittifoqining tashkil topgan kuni.
?? Koreya Respublikasi ‐ Xotira kuni.
?? Shvetsiya – Milliy bayram kuni.
?? Germaniya ‐ Ko’zi ojizlar kuni.

? VOQEALAR:

  • 105 – Imperator Trayanning daklarga qarshi navbatdagi yurishlari boshlandi.
  • 1396 – Sohibqiron Amir Temur Hamadon viloyatida Iyd bayramini o’kazishni buyurdi.
  • 1523 – Gustav Vasa mustaqil Shvetsiyaning qiroli etib saylandi.
  • 1664 – Yangi Amsterdam Nyu-York deb o’zgartirildi.
  • 1674 – Shivaji, Maratha imperiyasining asoschisi, toj kiydi.
  • 1761 – M. V. Lomonosov Venerada atmosfera borligini kashf qildi.
  • 1801 – Badaxos shartnomasi imzolandi, Apelsin urushi tugadi.
  • 1808 – Napoleon I ning ukasi Jozef Bonapart Ispaniya qiroli sifatida taxtga o‘tirdi.
  • 1850 – Levi Strauss o’zining birinchi ko’k jinsisini chiqardi.
  • 1882 – Amerikalik Genri Sili elektr dazmolni patentladi.
  • 1912 – Alyaskada Novarupta vulqoni uyg‘ondi. XX asrdagi ikkinchi yirik vulqon otilishi.
  • 1932 – Harbiy xunta Chilini Sotsialistik respublika deb e’lon qildi.
  • 1967 – Suvaysh kanali yopib qo‘yildi.
  • 1982 – Isroil armiyasi Livanga  bostirib kirishni boshladi.
  • 1984 – Amritsardagi  ibodatxonaga hujum.
  • 1984 – „Tetris“ oʻyini yaratildi.
  • 1984 – Hindiston qo’shini Sikh separatistlarini  Oltin ibodatgohdan quvib chiqarish uchun operatsiya o’tkazdi. Operatsiyada 400 nafar tinch aholi vakili bilan 87 askar halok bo’ldi.
  • 1991 – Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Xalqlar do‘stligi ordenli Toshkent xalq xo‘jaligi institutini Toshkent davlat iqtisodiyot universitetiga aylashtirish to‘gʻrisida”gi farmoni qabul qilindi.
  • 2002 – Oʻrtayer dengizida asteroid portladi.
  • 2012 – Noyob astronomik hodisalardan biri – Veneraning Quyosh diskidan o‘tushi kuzatildi.
     – 2012 – Quyosh energiyasi bilan harakatlanadigan “Solar impuls” nomli samolyot Shveysariyadan Marokashgacha 2500 kmdan uzoq masofani bosib o’tdi. Bu parvoz quyosh energiyasi bilan amalga oshirilgan dastlabki qit’alararo parvoz sifatida tarixdan joy oldi.
  • 2014 – Ukraina sharqida qurolli mojaro: Slavyansk osmonida Ukrainaning An-30 samolyoti urib tushirildi. 5 ekipaj a’zosi halok bo’ldi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1436 – Regiomonton (1476) – nemis astronomi, astrolog va matematik.
  • 1599 – Velaskes, Rodriges de Silva Velaskes Diyego (1660) – ispan rassomi, jahon realistik sanʼatining yirik namoyandasi. 
  • 1799 – A. S. Pushkin (1837) – shoir, prozachi, dramaturg, rus adabiyotining yorqin vakili.
  • 1850 – Ferdinand Braun (1918) – nemis fizigi, kineskop ixtirochisi, Nobel mukofoti sohibi (1909).
  • 1868 – Robert Folkon Skott (1912) – ingliz qutb tadqiqotchisi, Janubiy Qutbni ochganlardan biri.
  • 1871 – Oskar Visting (1936) – norveg tadqiqotchisi, Amundsenning har ikki qutbga ekspdetsiyasida hamrohlik qilgan.
  • 1875 – Tomas Man (1955) – nemis yozuvchisi, Nobel mukofoti sohibi (1929).
  • 1889 – Igor Sikorskiy (1972) – rus va amerika aviakonstruktori, olim, kashfiyotchi, faylasuf
  • 1901 – Sukarno (1970) – Indoneziyaning birinchi prezidenti (1945-1967)
  • 1927 – Pavel Bulgakov (1993) – manbashunos, arabshunos. Oʻzbekiston FA muxbir aʼzosi (1979)
  • 1929 – Nodir Nodirpur (2000) – eronlik mashhur shoir.
  • 1929 – Sabah IV (2020) – Quvayt amiri. (2006-yildan).
  • 1933 – Geynrix Rohrer (2013) – Shveysariyalik fizik olim, Nobel mukofoti sohibi (1986).
  • 1934 – Albert II – Belgiya qiroli (1993-2013).
  • 1939 – Grayr Hanedanyan – Rus opera xonandasi.
  • 1966 – Viktor Zaysev – sovet va o‘zbek yengil atletikachisi.
  • 1987 – Yelena Krigina – rossiyalik videobloger va tadbirkor.
  • 1989 – Paula Brankati – kanadalik aktrisa va prodyuser.
  • 1990 – Elli Kendrik – ingliz aktrisasi.