Marmar dengizi

Marmar dengizi – Atlantika okeanining qurukliklar o’rtasidagi den- gizi. Evropa b-n kichik Osiyo ya.o. orali- rida. Bosfor bo’g’ozi orqali kora dengiz b-n, Dardanel bo’g’ozi orqali Egey den- gizi b-n tutashgan. Mayd. 12 ming km2. Uz. 280 km, eni 80 km gacha. Eng chuqur joyi 1273 m. Er pustila katta sini- klar paydo bo’lishi natijasida vujudga kelgan. Sohillari, asosan, tog’li, Jan. va shim. da kuchli parchalangan. Shim. qirg’oklariga yaqin joylarda suv osti rifi kup. Marmar, Shahzoda o.lari va b. orollar bor. Dengiz qishda ham muzla- maydi. Suvining yuza qismidagi t-rasi qishda 8-9°, ezda 29° gacha ko’tariladi. Sho’rligi shim.da 20%o dan Jan.da 25-26%o gacha. M.D. ning gidrologik rejimi suvning bo’g’ozlar orqali qora va Egey dengizlari suvi b-n almashinib turishiga bog’liq. M.D.ning o’simlik va hayvonlari O’rta dengiznikiga o’xshash. Baliq (skumbriya) ovlanadi. M.D. orqali Qora dengizdan O’rta dengizga borila- digan muhim aloqa yo’llari o’tgan. Shim. sohilida istan-bul sh. joylashgan.