Leksema

Leksema (Yunoncha lexis — so’z, ifoda) — til qurilishining leksik ma’no anglatuvchi lug’aviy birligi. Leksema bildiradigan ma’no so’zning material qismi: ma’lum tovush kompleksini ma’lum ob’yektiv voqelikka bog’lash bilan kishi ongida yuzaga keladigan mazmun-mundarija. Har qanday Leksema o’zining fonelshlari ifodalagan ma’nosi va grammatik xususiyatlari birligidan iborat. Bunday birlik so’z va iboralarda mavjud. Ularga nisbatan glossema, lug’aviy morfema atamalari ham ishlatiladi. Masalan, uy Leksemasining leksik ma’nosi. — «kishi yashaydigan bino», yugurmoq Leksemasining leksik ma’nosi — «bir joydan ikkinchi bir joyga shiddat bilan harakatlanmoq» va boshqalar. Shunga ko’ra, ular lugaviy (semantik) ma’no jihatdangina emas, balki fonetik va grammatik jihatdan ham o’rganiladi.