Xushholxon xattak

Xushholxon xattak, Xushholxon (1613.18.6 — Akora -1691) — afg’on shoiri, mutafakkiri. Afg’onlarning Xattak qabilasi boshlig’i, Boburiylar saltanatiga qaram Akora viloyatining hokimi (1641 yildan). U afg’on qabilalarini birlashishga da’vat etgan, xalqning … Read More

Xushnazarov Sapar

Xushnazarov Sapar (1906, hozirgi Samarqand viloyati Kattaqo’rg’on shahri, Ingichka shaharchasi — 1943.7.10, Chernigov viloyati, Semaki qishlog’i) — 2-jahon urushi qatnashchisi. 1942 yildan armiyada. Markaziy frontning 61-armiyasi, 81-o’qchi diviziyasi, 467-o’qchi polkining … Read More

Xususiy ajrim

Xususiy ajrim – sud qarorining alohida turi. Jinoyat ishini qo’zg’atish jarayonida jinoyatning sabablari va uning sodir etilishiga imkon bergan shartsharoitlar aniqlanganidan keyin sud Xususiy ajrim chiqarib, unda tegishli davlat organlari, … Read More

Xurritlar, xurriylar

Xurritlar, xurriylar — til jihatidan urartlarga qardosh bo’lgan qadimgi qabilalar. Shimoliy Mesopotamiya va Dajla daryosining so’l irmoqlari havzasida miloddan avvalgi 3-ming yillikdan, miloddan avvalgi 2-ming yillikdan esa Frot Daryosining yuqori … Read More

Xuayxe

Xuayxe — Xitoyning Sharqiy qismidagi daryo. Uzunligi 813 kilometr, havzasining maydoni 187 ming km2. Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. O’rtacha suv sarfi 1000 m3/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m3/sek. … Read More

Xromatin

Xromatin — o’simlik va hayvon hujayralari yadrosidagi xromosoma moddasi. Asosiy bo’yagichlar ta’sirida kuchli rangga kiradi; hujayralar bo’linganda xromosomalarda ma’lum shaklni oladi. «Xromatin»terminini 1880 yilda fanga nemis gistologi V.Flemming kiritgan. Hozirgi … Read More

Xrom rudalari

Xrom rudalari — to’q yashil kristall modda. Suyuqlanish temperaturasi 1990°, zichligi 5,21 g/sm3, suvda erimaydi. Ishqorlar bilan xromitlar hosil qiladi. Bo’yoqlar tayyorlashda, shisha va sopollarni bo’yashda, katalizator sifatida ishlatiladi. Xrom … Read More

Xrom (N)oksid

Xrom (N)oksid SGO — qora kristall modda. Suyuqlanish temperaturasi 1550°, asosli oksid, suvda erimaydi, qaynoq kontsentrlangan NS1 va H2SO4 da eriydi. Kuchli oksidlovchi. Xrom (Sh)oksid Sg2O3.

Xrom aralashmasi

Xrom aralashmasi – kaliy bixromat (dixromat) K2sg207 ning suvdagi eritmasi bilan kontsentrlangan sulfat kislota H2SO4 ning teng hajmda olingan aralashmasi. Kuchli oksidlovchi. Laboratoriyada oksidlovchi sifatida ishlatiladi.