BER KARL MAKSIMOVICH

BER KARL MAKSIMOVICH [1792.17(28).2, Estlyandiya 1876.16 (28). 1, Tartu] — tabiatshunos, embriologiya asoschisi Rossiya geografiya jamoatini tuzuvchilardan biri. Ber jo’jalar embriogenezini (1829, 1837), baliqlar, amfibiyalar, sudralib yuruvchilar va sut emizuvchilarning … Read More

BENSI

BENSI, Bensixu — Xitoyning shimoli sharqidagi shahar. Taytszixe daryosi vodiysida, Lyaonin provintsiyasida. Bensidan Shenyan — Andun temir yo’k o’tgan. Aholisi 751 mingdan ziyod kishi (1990-yillar o’rtalari). Toshko’mir, gilli slanes va … Read More

BEN (BAIN) ALEKSANDER

BEN (BAIN) ALEKSANDER (1818.11.6 Aberdin, Shotlandiya -1903.18.9) — ingliz psixologi, assotsiativ psixologiya namoyandasi. Buyuk Britaniyadagi Aberdin universiteti professor (1860). 2 jildli «Mantiq» asarida (1870) tabiiy fanlarga mantiqiy usullarni qo’llanishning barcha … Read More

BELS (BELTSI)

BELS (BELTSI) — Moldaviyadagi shahar (1818 yildan). Reut daryosi (Dnestr irmog’i) bo’yida. Temir yo’l tuguni. Aholisi 165 ming kishi (1999). Oziq-ovqat (yog’, go’sht kombinatlari, vino konyak zavodi va hokazolar), mashinasozlik, … Read More

BEKON (VASOP) FRENSIS

BEKON (VASOP) FRENSIS (1561.22.1 London—1626.9.4) — ingliz faylasufi, tabiatshunosi, mantiqshunosi, siyosiy arbob va tarixchi. Kembrij universitetini tugatgan (1575), sudya, vazir, lordkantsler bo’lib ishlagan. Falsafaga oid 2 ta — «Yangi Organon» … Read More

BYUDJET REZERVLARI

BYUDJET REZERVLARI — davlat tadbirlarini uzluksiz ravishda mablag’ bilan ta’minlash va kutilmagan xarajatlarni qoplash uchun davlat byudjetida hosil qilinadigan fondlar. Byudjet rezervlari tabiiy ofatlar natijasida davlat mulkiga yetgan zarar o’rnini … Read More

BYUDJET MUASSASALARI

BYUDJET MUASSASALARI — aksariyat yoki butunlay davlat yoki mahalliy byudjet vositalaridan mablag’ bilan ta’minlanadigan muassasalar. Bunday tashkilotlarga boshqaruv organlari, armiya, sud, prokuratura, ijtimoiy madaniy, fan, maorif, sog’liqni saqlash sohalaridagi ko’pgina … Read More

BYUDJET YILI

BYUDJET YILI — qonuniy ravishda tasdiqlangan davlat byudjeti rejasining bajarilishi belgilangan muayyan davr, muddat (to’liq bir yilni o’z ichiga oladi). Asosan Byudjet yili davlatlarda kalendar yili bilan boshlanadi va tugaydi. … Read More

BYUDJET INDEKSI

BYUDJET INDEKSI — aholining ayrim toifalari iste’mol to’plami (iste’mol savati) ga kiradigan muayyan iste’mol tovarlari narxi va xizmatlar tariflaridagi o’zgarishlarni tavsiflaydigan indeks. Tovarlar narxi va xizmatlar tarifi o’sishi b-ilan bog’liq … Read More

BYUDJET

BYUDJET (inglizcha budget — hamyon, mablag’) — belgilangan muddat (yil, kvartal) uchun ishlab chiqilgan, me’yorlashtirilgan hamda qonuniy ravishda tasdiqlangan daromadlar va xarajatlar yig’indisi. Byudjet davlat darajasida, shuningdek viloyat, tuman (mahalliy … Read More