Muallif: Admin

ANTIK DAVR (lotincha antiquus — qadimgi) — keng ma’noda qadimgi davrni anglatuvchi termin; iste’molda bo’lgan ma’noda esa Yunoniston va qadimgi Rim tarixi va madaniyatining ellinizm davrini anglatadi.

ANTIK ADABIYOT (lotincha antiquus — qadimgi) — Yunonistonda yuzaga kelgan yozma adabiyot (miloddan avvalgi 9-8-asrlar). Bu adabiyotning ilk namunasi «Iliada» va «Odisseya» dostonlari bo’lib, bular «Gomer dostonlari» deb ham ataladi. … Read More

ANTIZARRALAR — massasi, spini, izotopik spini, juft-toqligi o’zining «egizak» zarrasining mos parametrlariga o’zaro teng bo’lib, bir-biridan faqat elektr va nuklon zaryadlari, ajibligi, magnit momentlarining ishoralari bilan farq qiladigan elementar zarralar. … Read More

ANTIDUNYO — antimoddalar tarkib topgan gipotetik ob’yekt. Antimodda va Antidunyoning bo’lishi to’g’risidagi gipoteza 1933 yilda P. Dirok tomonidan aytilgan. Biroq ularning borligi kuzatishlarda tasdiklanmagan va inkor etilmagan. Masalan, yulduz neytrino, … Read More

ANTIDOTLAR, ziddizaharlar (Yunoncha antidoton — zaharga qarshi) — organizmga har xil yo’llar bilan kirgan zaharli moddalarni zaharsizlantiruvchi kimyoviy moddalar. Ular xilma-xil bo’lib, zaharlangan organizmga turli (ichish, surtish va hokazo) yo’llar … Read More

ANTIDETONATORLAR – motor yonilg’ilariga ularning detonasiyaga qarshi turgunligini oshirish uchun oz miqdorda (1% gacha) qo’shiladigan kimyoviy birikmalar. Eng samarali Antidetonatorlarga qo’rg’oshin tetraetil R (S2N5)4, qo’rg’oshin tetra-metil R (SN3)4, marganes metilsik-lopentadieniltrikarbonil … Read More

ANTIDEPRESSANTLAR (timolep-tiklar) — depressiya alomatlari bilan o’tadigan psixoz va nevrozlarni davolashda ishlatiladigan moddalar (amitriptimin, imizin, litiy karbonat, nialamid va boshqalar).

ANTIGUA VA BARBUDA (Antigua and Barbuda) — Vest-Indiyadagi davlat. Kichik Antil orollari guruhiga kiruvchi Antigua, Barbuda va Redonda orollarida joylashgan. Maydoni 441,6 km2. Aholisi 64,3 ming kishi (1995), asosan negrlar … Read More

ANTIGUA, Antigua-Guatemala — Gvatemaladagi shahar, Agua va Fuego vulkanlari etagida, 1500 metr balandlikda. Sakatepekes departamentining ma’muriy markazi. Aholisi 30 mingga yaqin kishi (1990). Muhim qishloq xo’jaligi rayonining (shakarqamish, donli ekinlar) … Read More

ANTIGORMONLAR (anti … va Yunoncha hormon — qitiqlayman, tebrataman) — organizmga oqsil tabiatli gormonlar (masalan, gipofizning oqsil gormonlari) uzoq, muddat kiritilganda ishlanib chiqadigan o’ziga xos moddalar. Ularning hosil bo’lishi yot … Read More