AMFORA

AMFORA (lotincha amphora, Yunoncha amphoreus — so’zidan: amphi — ikki tomondan, phero — ko’tarib boraman) — antik davrda ishlatilgan yuqori qismi keng, tag qismi va og’zi tor, ikki dastali, sopol, … Read More

AMFITEATR

AMFITEATR (Yunoncha amphitheatron — ikki tomonlama tomosha) — 1) qadimgi Yunon va Rimda ommaviy tomoshalar, teatr spektakllari ko’rsatiladigan mahobatli bino. Amfiteatr— o’rtasidagi maydoni ellips shaklidagi ulkan inshoot; uning tomoshabinlar uchun … Read More

AMFIUMALAR

AMFIUMALAR (Amphiumidae) -dumli amfibiyalar turkumining oilasi. Ikki turi bor. Ular AQShning Sharqiy qismida tarqalgan. Tanasi 1 metrcha. Oyoqlari va undagi 2-3 ta barmoqlari yaxshi rivojlanmagan. Kichkina ko’zlari yupqa teri ostida. … Read More

AMFISBENALAR

AMFISBENALAR, halqali kaltakesaklar (Amphisbae nidae) — kaltakesaklar oilasi; 17 tacha uruqqa bo’linadigan 120 tacha turi bor. Ular, asosan, tropik Amerika bilan Afrikada tarqalgan. Besh turi Ispaniya va Portugaliyada, bittasi Eronda … Read More

AMFIMIKSIS

AMFIMIKSIS (Yunoncha amphi – atrofi, yoni va mixis — aralashish) — o’simlik va hayvonlarning jinsiy ko’payish usuli, ota va ona gametalarining qo’shilishi orqali yangi organizm hosil bo’lishi. Amfimiksisning jinsiy ko’payishdagi … Read More

AMFILINIDLAR

AMFILINIDLAR (Amphilinida) -yassi chuvalchanglar tipining sinfi. Baliqlar va suv toshbaqalarining tana bo’shlig’ida parazitlik qiladi. Tanasi bargeimon yoki tasmasimon, uzunligi 2-38 santimetr. Yopishuv organlari va ichagi bo’lmaydi. Germafrodit, jinsiy organlari takrorlanmaydi. … Read More

AMFIDIPLOIDLAR

AMFIDIPLOIDLAR (Yunoncha amrһіyonida, atrofida, diploos — juft va eidos — ko’rinish, tur), allotetraploidlar — turlararo chatishtirish asosida paydo bo’lgan duragaylar xromosomalarining ikkita diploid to’plamiga ega bo’lgan organizmlar. Amfidiploidlar organism har … Read More

AMFIBOLLAR

AMFIBOLLAR — tog’ jinslari hosil qiladigan silikatlar sinfiga mansub minerallar guruhi. Magniy, temir, kaltsiy, ba’zan alyuminiy va ishqorlarning kremniy-kislorodli birikmasi. Umumiy formulasi. Monoklin va ahyon-ahyonda rombik singoniyali. Amfibollar ichki tuzilishi, … Read More

AMFIBOLIT

AMFIBOLIT — metamorflashgan o’rtacha donador tog’ jinsi. Aksari amfibollar, plagioklazlar va qo’shimcha minerallardan tarkib topgan. Rangi qora, to’q yashil. Amfibolit metamorfizm natijasida o’rta va asosli magmatik jinslar va qisman ba’zi … Read More

AMFIBLASTULA

AMFIBLASTULA (Yunoncha amphi -yaqinida, yonida va blastula) — ayrim ohakli bulutsimonlarnmt blastulaga o’xshash lichinkasi. Amfiblastulaning Animal va vegetativ qutblaridagi hujayralari birbiridan keskin farq qiladi. Amfiblastula bulutsimonlar parenximasida rivojlanib, suv o’tkazuvchi … Read More