Bo'lim: D harfi

DIAGENEZ (dia… — tugallanganni bildiruvchi old qo’shimcha va genesis — hosil bo’lish) — suv havzalari tubida bo’sh cho’kindilarning yer po’stining yuqori qatlamlari muhitida cho’kindi tog’ jinslariga aylanish tabiiy jarayonlari majmui. … Read More

DIABAZ (Fransuzcha diabase) — to’la kristallangan, asosli vulkan jinsi. Kimyoviy va mineral tarkibiga ko’ra bazaltga yaqin. Diabaz, asosan, plagioklaz, avgit va boshqa minerallardan tashkil topgan. Rangi qoramtir, yashilsimon-qora. Tarkibida ishtirok … Read More

DI, BEYDI — Xitoydan shimolda, Sharqiy Xitoy dengizidan Turkistonga qadar yoyilgan hududlarda yashagan turkiy qavmlarning qadimgi ajdodlarini xitoycha nomlanishi (miloddan avvalgi 20-asr — miloddan avvalgi 4-asr). Qadimgi davrda Dilar jun … Read More

DZYUDO (yaponcha dzyu — yumshoq, do — yo’l) — sport yakkakurashi. Dzyudoga Yaponiyada professori Dzigoro Kano (1860-1938) 1882 yilda asos solgan. U yaponlarning jiu-jisu yakkakurashidan inson salomatligiga ziyon yetkazmaydigan usullarini … Read More

DZIMMU — yapon imperatorlarining afsonaviy ajdodi, quyosh ma’budasi Amaterasu avlodi. Rivoyatlarga ko’ra, miloddan avvalgi 660 yil Dzimmu taxtga o’tirgan kun (11 Fevral) hukumat qaroriga binoan 1873— 1948 yillarda va 1967 … Read More

DZIDZI TSUSIN («zamon va hodisa») — yapon axborot agentligi. 1945 yilda Tokioda tashkil etilgan. Dzidzi tsusin — hissadorlik jamiyati. 20 ta kundalik axborotnoma (90 tasi ingliz tilida) nashr qiladi. «Dzidzi … Read More

DZAVATTINI (ZAVATTINI) CHEZARE (1902.20.9, Ludzara — 1989) — italyan kinosan’atida neorealizm asoschisi, yozuvchi, stsenariychi va kino nazariyotchisi. Ijodi 1928 yildan boshlangan. «Hozircha mening haqimda gaplashaylik», «men shaytonman», «mehribon Toto» romanlari … Read More

«DJIZAKSKAYA PRAVDA» («Jizzax haqiqati») — Jizzax viloyati hokimligining ijtimoiysiyosiy gazeta. Jizzax shahrida rus tilida haftada 2 marta chiqadi. Birinchi soni 1974 yil 1 mayda chiqqan. 1998 yildan «Djizakskaya Pravda» tahririyati … Read More

DEHQONCHUMCHUQLAR (Emberizidae) — sayroqi chumchuqlar oilasi. Tanasining uzunligi 12,5—20 santimetr. Tumshug’i konussimon o’tkir, ba’zan yo’g’onlashgan ustki va ostki kesuvchi qirralari ichiga bukilgan. 82 urug’i, 317 turi ma’lum. O’zbekistan faunasida Emberiza … Read More

DEHQONOBOD PAST TOG’LARI – Qashqadaryo viloyatidagi tog’lar. Shimoli-sharqda kichik O’radaryoning o’rta oqimidan Janubi-g’arbda O’zbekistan bilan Turkmaniston chegarasidan o’tuvchi Amudaryo o’zanigacha davom etadi. Janubi-Sharqda Seypitog’-Ellikbosh-Jonikmar tizma tog’lari, shimoli-g’arbda Itbaxmastbel tizmasi bilan … Read More