Bo'lim: D harfi

DEZOKSIRIBONUKLEIN KISLOTA (DNK) — nuklein kislopshparnnng bir turi. Tarkibida dezoksiriboza, azot asoslaridan adenin (A), guanin (g), tsitozin (Ts) va timin (T) hamda fosfat kislota bo’ladi. Barcha tirik organ izmlar hujayrasida … Read More

DEZOKSIRIBONUKLEAZA (Desoxyribonucleasa) — dezoksiribonuklein kislotalar (DNK) ning gidrolitik parchalanishi — depolimerlanishini tezlatadigan ferment; gidrolazlar sinfiga mansub. Dezoksiribonukleaza me’da osti bezida, tirik organizmning deyarli barcha hujayralarida va mikroorganizmlarda bo’ladi. Me’da osti … Read More

DEZOKSIRIBOZA, giminoza, ribodezoza, S5N|(|o4 — purin va pirimidin nukleotidlari shaklida dezoksiribonuklein kislota tarkibiga kiradigan uglevod. Molekulyar modda 134,1, kristall, suyuqlanish temperaturasi 78-82°, suvda eriydi. Monosaxaridlardan ribozaning qaytarilishi natijasida hosil bo’ladi.

DEZOKSIKORTIKOSTERON, Dok, S|2N30O, — biologik faol steroid. Molekulyar moddasi 330,45. Umurtqali hayvonlar buyrak usti bezlarida kortikosteron va aldosteron biosintezida oraliq birikma sifatida hosil bo’ladi. Dezoksikortikosteron va uning sintetik preparatlari (Dezoksikortikosteron … Read More

DEZODORATSIYA (dez… va lotincha odoratio — hid) — yoqimsiz, qo’lansa hidlarni yo’qotish yoki sezilmaydigan holatga keltirish. Ob’yektlardan foydalanishda veterinariya-sanitariya talablariga rioya etmaslik, organik substratlarning chirishi natijasida havoda ammiak, vodorod sulfid, … Read More

DEZINFEKTSIYA STANTSIYALARI – epidemiyaga qarshi ish olib boradigan sanitariya muassasasi; sanitariya-epidemiologiya stansiyasi (SES)ning bir bo’limi. Dezinfektsiya stansiyalari yuqumli kasallik bilan og’rigan bemorlarni maxsus transportda kasalxonaga olib borib yotqizish, ularning uyi, … Read More

DEZINFEKTSIYA VOSITALARI – tashqi muhitdagi yuqumli kasallik qo’zg’atuvchilarini (odam, hayvon va o’simliklarda) yo’qotish uchun ishlatiladigan fizik va kimyoviy vositalar. Qaynatish, yuqori bosim b-n bug’lantirish, ultrabinafsha nurlar, quyosh nurlari va boshqa … Read More

DEZINFEKTSIYA (dez… va infektsiya), yuqumsizlantirish — yuqumli kasalliklarni qo’zg’atuvchi mikroorganizmlar (bakteriyalar, viruslar va boshqalar) ni yo’q qilish. Keng ma’nodagi Dezinfektsiyaga odam bilan hayvonlar uchun zararli hasharotlarni yo’q qilish — dezinsektsiya … Read More

DEZINTOKSIKATSIYA (dez… va intoksikasiya) — organizmning zaqarlarni suyultirish, neytrallash yoki biror yo’l bilan chiqarib yuborish orqali ularning g’ayritabiiy biologik ta’sirini kamaytirib, tuzilmalar va faoliyatga ko’rsatgan zararini bartaraf etishga qaratilgan reaktsiyalari … Read More

DEZINTEGRATOR (dez… va lotincha integer — butun) — 1) mo’rt materiallarni maydalovchi mashina. Kojux ichiga joylashtirilgan, qaramaqarshi tomonga aylanuvchi vallarga o’rnatilgan ikki diekdan iborat. Material disklardagi barmoklarga urilib maydalanadi. Dezintegrator … Read More