Bo'lim: L harfi

Leksikografiya (leksika va … grafiya) — 1) lug’atlar tuzish, amaliy lug’atchilik. Amaliy lug’atchilik lug’atlar tuzish barobarida bir qator ijtimoiy muhim vazifalarni bajaradi: o’z va o’zga tillarni o’rganish; ona tilini tavsiflash … Read More

Leykokrat jinslar (leyko… va Yunoncha kratio — ustunlik) — och rangli minerallarga boy magmatik tog’jinslari. Jinsdagi rangli minerallarning miqdori me’yordan kam bo’lsa, nomiga leykokrat so’zi qo’shib yoziladi. Masalan, gabbrosa piroksenning … Read More

Leykoz (leyko…), leykemiya, oq qon — qon ishlab chiqaradigan to’qimalarning o’sma kasalligi, bunda ko’mik zararlanadi va normal kon hosil bo’lishi jarayoni buziladi; qon yaratuvchi a’zolarda yosh patologik hujayra elementlari o’sib … Read More

Lebap viloyati — Turkmanistondagi viloyat (dastlab 1939 yil 20 noyabrda tashkil etilgan, 1963 yilda tugatilgan. 1970 yil 14 dekabrda qayta tiklangan). 1993 yilgacha Chorjo’y viloyati nomi bilan yuritildi. Qoraqum cho’lining … Read More

Lashkargoh, lashkari – bozor — Janubiy Afg’onistonda joylashgan ulkan tarixiy-ma’muriy majmua; G’aznaviylar (10— 12-asrlar) va g’uriylar (12-asr o’rtasi — 13-asr boshi) sulolasi sultonlari qarorgohi. Arxeologik tadqiqotlar natijasida 12-asrga oid saroy … Read More

Lasis Vilis Tenisovich [1904. 29.4(12.5), Rinuji qishlog’i, hozirgi Riga tumani — 1966.6.2, Riga] — Latviya xalq yozuvchisi (1947), davlat va jamoat arbobi. Dastlabki asarlari — «ayol» (1930) novellasi va «Ozodlikka … Read More

Laue (Laue) Maks Feliks Teodor fon (1879.9.10, Pfaffendorf, Koblents yaqinida — 1960.24.4, Berlin) — nemis fizigi. Berlin universitetini tugatgan (1904). Ilmiy ishlari optika, kristallofizika, o’ta o’tkazuvchanlik, nisbiylik nazariyasi, kvant nazariya, … Read More

Laureat [lotincha laureatus — boshiga dafna (lavr) gulchambari kiygizilgan] — davlat mukofoti yoki xalqaro mukofotga sazovor bo’lgan shaxs, shuningdek, tanlovlar (asosan, badiiy tanlovlar) g’olibi. «Laureat» atamasi Yunonistonda paydo bo’lgan.U yerda … Read More

Laguna yotqiziqlari – Lagunam hosil bo’lgan cho’kindi jinslar. Laguna yotqiziqlari mayda qum, alevrit, gil va karbonatli balchiqlardan iborat. Dengizga yaqin joylashgan va undan sohil uyumlari chizig’i bilan ajratilgan yoki u … Read More

Lagranj (Lagrange) Jozef Lui (1736.25.1, Turin – 1813.10.4, Parij) — frantsuz matematigi va mexanigi, Berlin Fanlar Akademiyasi a’zosi (1759) va Prezidenti (1766— 87), Parij Fanlar Akademiyasining a’zosi (1772). Peterburg Fanlar … Read More