Bo'lim: M harfi

MERSERIZASIYA [ingliz ixtiro- chisi J. Merser (1791 — 1866) nomi- dan] — 1) to’qimachilikda — ipgazlama yoki tsellyuloza tolali materiallarga maxsus ishlov berish usuli. O’yuvchi na- triyning suvdagi eritmasi b-n … Read More

Metallotermiya (metallar va Yun. terme — issiq) — issiqlik ajra- lishi b-n yuz beradigan metallotermik (metall-issiklik) jarayon; metallar va qotishmalarni ularning birikmalari (oksidlar, xloridlar, ftoridlar va b.)ga faolroq metallar (qaytargichlar) … Read More

Metallografiya (metall va … grafiya) — metallar va qotishmalarning strukturasini tadqiq qilish usuli. Me- tallografik, makrostruktura va mikro- struktura tadqiq qilish usullari bor. Metallografik usulda metallar yoki me- Tall qotishmalarning … Read More

METALLIDLAR, metall birikma- lar, intermetall birikmalar, Interme- Tall fazalar, oraliq fazalar — metal- larning bir-biri b-n hosil qilgan bi- rikmalari. Oraliq metallarning ba’zi bir metallmaslar (N, V, S, N, R, … Read More

METALLARNI QAYTARISH – qaytarilish reaktsiyasi yordamida ruda- lardan metallarni ajratib olish ja- rayoni. Bunda qaytaruvchi sifatida me- tallarga qaraganda kislorodga yaqinroq element yoki moddalar ishlatiladi. Agar qaytarilgan metall eritma holida … Read More

Meta-, orto-, para- (qisqartmada m-, o-, n-) — ikki o’rinbosarlarning, asosan, benzol yadrosida joylashgan holatini (1, 2-orto, 1,3-meta, 1,4-para) belgilash. Metan qatori birikmalar- ning nomlanishida ham sh.k. belgilashlar qabul qilingan. … Read More

Messina zilzilasi – Italiya- ning Messina sh. yaqinida ro’y bergan zil- zila. 1908 y. 28 dek.da sodir bo’lgan. Ita- liya tarixidagi eng kuchli va tala-fotli zilzilalardan biri. U dastlab soat … Read More

Messian Olive Ejen Prosper Sharl (1908.10.12, Avinon – 1998, Pa- Rij) — frantsuz kompozitori, organchi va pedagog, 20-a. klassik musiqasi na- moyandalaridan. Parij konservatoriya- sini tugatgan (1930). Ayni shu erda … Read More

Mener kasalligi – ichki quloq kasalligi, bunda endolimfa Su- yukligi ko’payib, ichki quloq bosimi oshadi. Kasallik dambadam kuchli bosh aylanishi b-n o’tadi. M.k.da bemorning ko’ngli behuzur bo’lib, qayt qiladi, ba’zan … Read More

Menuet (Frans. menuet, menu pas — mayda qadam so’zidan) — qad. Fran- suz xalq raqsi. 17-a.dan boshlab (lyudo- Vik XIV saroyida ) bal raqsi sifatida mashhur bo’lib, «qirollar raqsi» hamda … Read More