Bo'lim: P harfi

Parsek (parallaks va sekunda) — astronomiyada Quyosh sistemasidan tashqaridagi osmon jismlarigacha bo’lgan masofani aniqlashda qo’llaniladigan o’lchov birligi. Qisqacha PK (xalqaro birligi RS) bilan belgilanadi. Bir Parsek 3,26 yorug’lik yiliga, 206,265 … Read More

Paroxod (Paro… va ruscha xod — yo’l) — bug’mashinasi yoki bug’turbinasi harakatlantiradigan o’ziyurar kema. Yo’lovchi va yuk Paroxodlari bor. Bug’mashinasi o’rnatilgan birinchi yog’och Paroxod 1802 yilda Angliyada paydo bo’ldi. Rossiyada … Read More

Parmalash — metall va yog’och buyumlarga teshik ochish, chuqurcha o’yish. Parmalash Parma, mexanik asboblar (elektr Parma, elektr drel), parmalash stanoklari, parmalash avtomatlari, tokarlik stanoklari, dastaki asboblar va boshqalarda bajariladi. Lazer … Read More

Pareskaya Marina Ivanovna (1946.28.12, Namangan shahri) — O’zbekiston Respublikasi xalq o’qituvchisi (1996). SamDUni tugatgan (1970). 1970 yildan Namangan pedagogika institutida, 1977 yildan Namangan shahridagi 5-, 6-maktabda ingliz tili o’qituvchisi, o’quv … Read More

Pardoz — 1) amaliy san’at (zargarlik, ganch va yog’och o’ymakorligi, miskarlik va boshqalar)da narsalar sirtiga beriladigan so’nggi ishlov, jilo; 2) o’ymakorlikda naqsh yaratish usuli; ganch o’ymakorligida 6 ta Pardoz — … Read More

Paratireoid bezlar (para… va Yunoncha thyreoides — qalqonsimon) — qalqonsimon bez oldi bezlari; odam va hayvonlarning ichki sekresiya a’zolari. Ular ba’zi sut emizuvchilar (sichkrn, kalamush)da bir juft, boshkalari (it, quyon, … Read More

Parallel (Yunoncha parallelos — yonida boruvchi) — 1) geografiyada — yer yuzasida ekvatorga parallel o’tkazilgan shartli doira chizig’i. Xarita, globuslarda gradus to’rining asosiy tarkibiy qismi. Parallel Sharq bilan G’arbni ko’rsatadi. … Read More

Paradizka, rayka (Malus pumila var. paradisiaca) — balandligi 2 metrgacha boradigan buta yoki daraxt; past bo’yli olma turi. Vatani — Zakavkaze. Olma daraxtlari uchun pakana payvandtag sifatida foydalaniladi. Parxish qilingan … Read More

Paragonit (Yunoncha Paragon — aldovchi; talkka juda o’xshash) — mineral, muskovit guruhiga mansub slyudalar. Kimyoviy tarkibi NaAl2[AlSi3O10] [ON, F]2. Monoklin singoniyali, yupqa plastinkasimon agregat tuzilishga ega. Qattiqligi 2-2,5. Zichligi 2,7—3,0 … Read More

Parad (Fransuzcha — parade, ispancha — parade, lotincha — rago — tayyorlayman) — 1) rasmiy bayramlar munosabati bilan qo’shinlarning jangovar texnika bilan, fizkulturachilar (sportchilar) va boshqa jamoalarning tantanavor saf tortib … Read More