Bo'lim: P harfi

Plazmoliz (plazma va …Liz) -o’simlik qujayralarida tsitoplaz- maning xujayra qobig’idan ajralish ja-rayoni. Faqat tirik hujayralarda hujayra shirasiga nisbatan giperto- nik hisoblangan eritma ta’sirida ku- zatiladi. P. jarayoni sekin borganda hujayra … Read More

Plazmidalar — hujayra xromo- somalari tarkibiga kirmaydigan, TSITO- plazmada xromosomalar b-n bog’lanmagan avtonom holatda mavjud bo’lgan doimiy genetik elementlar. «P.»terminini J.Lederberger va b. (1952) taklif et- gan. Xromosomalar b-n birika … Read More

Plazmatik membrana, plaz molemma — hujayra tsitoplazmasini tashqi muhitdan yoki uning qobig’idan (o’simlik hujayralarida) ajratib turuv- chi membrana. P.m.ga kimyoviy tarkibiga ko’ra, yoglar, oqsillar, uglevodlar va juda oz mikdorda boshqa … Read More

PLAZMA METALLURGIYASI – metall va krtishmalarni plazma gaz re- aktorlari va plazma pechlarida olish hamda qayta ishlash, plazmali qizdirish usulidan foydalanish. 20-a. 50-y.lari- dan rivojlana boshlagan. Rudalar plaz- mada qayta … Read More

Plagioklazlar (Yun. plagios — kiyshik va klasis — sinish, yorilish) — karkasli alyumosilikatlar — dala shpap- glari guruhiga mansub keng tarqalgan jins hosil qiluvchi minerallar. Kimyo- viy tarkibi bo’yicha uzluksiz … Read More

Planyor sporti — aviasiya sporta turi. Llonflarda uchburchakli marshu-Rut bo’ylab tez uchish, mo’ljalga etib borib, yana start berilgan joy- ga qay-tish, uzoqqa uchib, marshrutning oxirgi nuqtasiga qo’nish va b. P.s. … Read More

Planetariy (lot. planeta — say- yora) — 1) astronomik hodisalar (yul- duzlar osmonining ko’rinishi, osmon sfera-sining aylanishi, Quyosh va sayyo- ralarning ko’rinma harakati, er sun’iy yo’ldoshlarittt harakati; Quyosh va oy … Read More

Plank (Planck) Maks Karl Ernst Lyudvig (1858.23.4, Kil – 1947.4.10, Gyottingen) — nemis nazariyotchi fizi – gi, kvant nazariya asoschilaridan biri. Berlin FA a’zosi (1894 y.dan). Myun- xen (1874-77) va … Read More

Planyor (Frans. planeur, planer — parvoz qilmoq) — motorsiz, qanotli havodan og’ir uchish apparati. Uchishi tinch atmosfera sharoitida ufqqa nis- batan ma’lum burchak osti (mo’ljal burchagi) da uzluksiz pasayib borishi … Read More

Parmenid (Parmenides) Eleyalik (mil. AV. taxm. 540-480) — yunon fayla- Sufi, Eleya maktabi vakili. Anaksimandr va pifagorchilar b-n g’oyaviy yaqin bo’lgan. Falsafadan tashqari qonunshunoslik b-n qam shug’ullangan. P. Falsafasining asosida … Read More