TOVOQ

TOVOQ — yuzi yoyiq, bir oz keng (yalpoq) kosa shaklidagi chuqurroq idish. Turli kattakichik shakllarda sopol, chinni, mis, ba’zan marmardan tayyorlanadi. Taom, oziq-ovqat mahsulotlari solishda foydalaniladi. O’rta Osiyoda sirlangan, bezakli … Read More

TISHLI BIRIKMA

TISHLI BIRIKMA, shlisali birikma — ariqchalari (o’yiklari) va unga mos tishlari (chiqiqlari) bo’lgan ikki detal (val) birikmasi. Tishlarning shakliga qarab, to’g’ri yonli, evolventali, mayda tishli (uchburchak); ish sharoitiga ko’ra, qo’zg’aluvchan … Read More

TISHLER ALEKSANDR GRIGOREVICH

TISHLER ALEKSANDR GRIGOREVICH [1898.14(26).7, Melitopol 1980] teatr rassomi, grafik, haykaltarosh; O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1943). Kiyev badiiy bilim yurtida ta’lim olgan (1912-17). Tishler asarlari majoziy obrazlari, bezakdorligi bilan ajralib … Read More

TIXUANA

TIXUANA — Meksikaning shimoliy g’arbiy qismidagi shahar. Quyi Kaliforniya shtatida, AQSh chegarasiga yaqin yerda. Aholisi 1,2 million kishi (2000). Transport yo’llari tuguni. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Dehqonchilik rnining savdo markazi. … Read More

TITRLASH

TITRLASH — ma’lum kontsentrasiyali reaktiv eritmasini aniqlanayotgan modda eritmasiga reaktsiya tugaguncha oz-ozdan, asta-sekin qo’shish. Titrlashning oxiri indikator rangining o’zgarishi, eritmaning loyqalanishi, loyqaligining yo’qolishi yoki tekshirilayotgan eritmaning boshqa fizik-kimyoviy xossalarining o’zgarishiga … Read More

TIF

TIF (Yunoncha tyhos — tutun, dud, eshushning xiralashuvi) — isitmalash, intoksikasiya va eshushning xiralashuvi bilan kechadigan o’tkir infektsion kasalliklarning umumiy nomi. «Tif» termini ba’zi ko’rinishlari o’xshash, lekin kelib chiqishi har … Read More

TIRANA UNIVERSITETI

TIRANA UNIVERSITETI – Albaniyadagi yetakchi oliy o’quv yurti va ilmiy tadqiqot markazi. 1957 yil tashkil etilgan. Tabiiy fanlar, tibbiyot, tarix, falsafa, iqtisodiyot, geologiya, texnologiya, huquq bo’yicha mutaxassislar tayyorlaydi. Bir qancha … Read More

TIR

TIR (Fransuzcha tir — otmoq) — qo’lda o’q otar yoki pnevmatik quroldan o’quvmashqda va musobaqalarda nishonlarga xavfsiz otish uchun mo’ljallangan sport inshooti. Yopiq, yarim yopiq va ochiq (dala) Tirlari bo’ladi. … Read More

…TIPIYA

…TIPIYA (Yunoncha typos — iz; nusxa) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi; poligrafiya usulida nashr, chop etish bilan aloqadorlikni bildiradi (masalan, fototipiya, avtotipiya).

TEPAISHOH

TEPAISHOH — qadimgi shahar xarobasi (miloddan avvalgi 2-asr — milodiy 4-asr). Hindistondan O’rta Osiyoga boradigan qadimgi karvon yo’li ustida, Kofarnihon daryosi bo’yida (Tojikiston) joylashgan. Tepaishoh dan xom g’ishtdan yasalgan minoralari … Read More