Bo'lim: V harfi

Vakuum pech — kiyin eriydigan metall va qotishmalar eritiladigan pech. Induktsion, elektr yoyli, elektron-nurli, plazmali xillari bor. Induktsion pechlarda quymalar va murakkab shaklli quyma detallar olinadi. Induktsion pech induktorlari vakuumli … Read More

Vazov Ivan Minchov (1850.9.7, Sopot – 1921.22.9, Sofiya) — bolgar yozuvchisi, jamoat arbobi. Vazovning asosiy nazmiy asarlaridan biri «rad etilganlar epopeyasi» (1881-84) vatanparvarlik ruhi bilan yo’g’rilgan tarixiy mavzudagi liro-epik poemalar … Read More

Vavilov Nikolay Ivanovich (1887. 25. 11, Moskva—1943. 26.1, Saratov) — biolog, genetik, geograf, jamoat arbobi, akademik (1929), Ukraina Fanlar Akademiyasi akademik (1929), Vasxnil prezidenti (1929— 35) S. I. Vavilovning akasi. … Read More

Vavellit (birinchi topgan U. Uey-Vell nomidan) — mineral. Kimyoviy formulasi A1,|on)31(RO4),]. 5N2O. Rombik singoniyali. Prizma shaklidagi ignasimon, tolasimon kristallar va elpig’ichsimon agregatlar. Rangi oq, yaltirashi shishasimon. Qattiqligi 4. Sof og’irligi … Read More

Vagn, fagn, bagn — «Avesto»da ibodatxona nomi. 10-13-asrlardagi ko’pgina tarixchilarning asarlarida So’g’ddagi ko’pgina qishloqlar atamasi tarkibiga «fagn» («bagn», «vagn») qo’shimchasi ham kirganligi qayd etilgan. Masalan, Miyonbagn (Vobkentda), Vanufag(n) (Buxoro atrofidagi … Read More

Vagner (Wagner) Adolf (1835. 25.3, Erlangen — 1917. 8.11, Berlin) — nemis iqtisodchisi, 23 yoshidan Freyburg, Gamburg, Vena, Berlin universitetlarida moliya va siyosiy iqtisod kafedra professor. Siyosiy iqtisoddagi ijtimoiy-huquqiy maktab … Read More

Vakuum moyi – xona temperaturasida bug’ining bosimi past bo’ladigan suyuqlik; tabiiy va sintetik suyuqliklarni vakuumda distillab olinadigan vakuum materiallari jumlasiga kiradi. Asosan bug’-moy nasoslarida ish suyuqligi sifatida, mexanik nasoslarda zichlovchi … Read More

Vakuum lampa — ichidagi havosi so’rib olingan, ikki va undan ko’p elektrodli (katod, anod va to’rli) lampa; tashqi muhitdan gaz o’tkazmaydigan keramika, shisha yoki metall qobiq bilan ajratilgan bo’ladi. Masalan, … Read More

Vaksman (Waksman) Zelman Abraham (1888-1973) — Amerikalik mikrobiolog va kimyogar. Rossiyada tug’ilan. Nyu-York shtatidagi Rochestr universiteti qoshidagi Mikrobiologiya instituti direktori (1949). Antibiotik terminini fanga kiritgan. Bir qator antibiotiklar: aktinomisin (1940), … Read More

Vabo (cholera) — ingichka ichakning zararlanishi, intoksikasiya, umumiy ahvolning og’irlashuvi va organizmning suvsizlanishi bilan davom etadigan o’tkir infektsion kasallik; o’ta xavfli ichak kasalliklaridan. Vabo dastlab (1816) Hindistonda — Gang daryosi … Read More