Bo'lim: Ya harfi

YASSAVIY MAJMUASI, Xoja Ahmad Yassaviy me’moriy majmuasi — Turkiston (qadimgi Yassi) shahridagi me’moriy yodgorlik (1389-95); Qozog’iston hududida. Dastlab Xoja Ahmad Yassaviy qabri ustida kichik maqbara qurilgan (12-asr). Keyin Amir Temur … Read More

YASSI CHUVALCHANGLAR — tuban chuvalchanglar tipi. Gavdasi 2 tomonlama simmetriyali, cho’ziq, ko’pincha orqaqorin yo’nalishida yassilashgan. Uzunligi 0,2 millimetrdan 18 metrgacha. Erkin yashovchi turlarining gavda qoplog’ichi — kiprikli epiteliy, parazitlariniki — … Read More

YANGI VENA MAKTABI, ikkinchi Vena maktabi — A. Shyonberg va uning shogirdlari A.Berg, A.Vebern, E.Velles, X.Eysler va boshqalarning hamkorligi natijasida Venada qaror topgan ijodiy yo’nalish, musiqiy modernism ko’rinishlaridan biri. 20-asrning … Read More

YANGI ANGLIYA — AQShning shimoliy- Sharqiy qismida tarixiy tarkib topgan hudud nomi. Yangi Angliyada Massachusets, Konnektikut, rodaylend, Nyuxempshir, Vermont, men Shtatlari joylashgan. Maydoni 172,6 ming kilometr kvadrat. Aholisi 15,2 million … Read More

YAMAYKA — Vest-Indiyadagi davlat. Yamayka oroli va unga yondosh bir necha mayda orollarda joylashgan. Maydoni 11,5 ming kilometr kvadrat. Aholisi 2,68 million kishi (2002). Poytaxti — Kingston shahri ma’muriy jihatdan … Read More

YALANGTO’SHBIY BAHODIR SAIDQUL O’G’LI, Yalangto’shbiy, Yalangto’shbiy otaliq (1576.15.9, Nurota — 1656, Samarqand) — Ashtarxoniylar davridagi harbiymulkdor zodagonlarning yirik vakili. Olchin qabilasidan. Samarqand hokimi (1626 yildan). Nurota hokimi oilasida tug’ilgan. Yalangto’shbiy … Read More

YAKUTSK — shahar, Rossiya Federatsiyasi Saxa Respublikasi poytaxti. Lena daryosi bo’yidagi port. Aholisi 210,7 ming kishi (2002). Respublikaning sanoat va madaniyat markazi. Yakutsk Lena daryosining o’ng sohilida, 1632 yilda Ostrog … Read More

«YAYLOV YO’LI», «Oltin yo’li» — Xitoydan Mongoliya, Oltoy va Qozog’iston yaylovlari orqali o’tib Janubiy Osiyo va Sharqiy Yevropa mamlakatlariga boradigan qadimiy savdo yo’lining nomi. Keyingi paytlarda ushbu yo’l ham Buyuk … Read More

YADRONING BO’LINISHI — o’z- o’zidan (spontan) yoki bombardimon qiluvchi zarralar ta’sirida atom yadrosining deyarli teng ikki bo’lakka parchalanishi. Atom yadrolarida nuklonlar yadro kuchlari tufayli bog’langan. Yadrolarning bog’lanish energiyasi turli yadrolar … Read More

TARIXIY VA MADANIY YODGORLIKLAR MUHOFAZASI – insoniyat madaniy merosini saqlash va muhofaza qilish yo’lidagi xalqaro, davlat va jamoatchilik tadbirlari tizimi. Tarixiy yodgorliklar, me’moriy obidalar, adabiyot, tasviriy va amaliy san’at asarlari, … Read More