Marten pechi

Marten pechi – chuyan, temirtersak va temir rudasini kayta eritib po’lat olinadigan alangali regeneratorli pech. Ikki asosiy qism: ustki kurilma va pastki qurilmadan iborat. Birinchi M.p. Frantsiyada 1864 y.da qurilgan (1865 y.da ishga tushirilgan). P. Marten nomi b-n atalgan. Muqim (stasionar) va tebranma qismlarga bulinadi. Muqim M.p. ustki kurilma, ish bushligi va kallaklardan iborat. Kallaklar ish bo’shlig’ining ikki tomonida joylashgan. Bu kiem regene- ratoraya oddindan qizdirilgan (1100— 1200° da) gazeimon yonilg’i va havoni gal- magal berib turish va yonilg’ida ajrala- digan mahsulotlar (gazlar) ni tashqariga chiqarish uchun xizmat qiladi. Pechning ish bo’shlig’ida 1800° va bundan yuqori t-Rada eritish jarayoni amalga oshadi. Xom ashyo (cho’yan, temirtersak, temir ru- dasi, flyus va b.) pechga maxsus mashina- larda Odd devordagi tuynuk orqali so- linadi. Tayyor po’lat chiqarish teshigidan chiqarib olinadi. Pastki qism ish paytida ajraladi- gan chang va shlaklarni yig’adigan ikki juft shlakdon hamda yonish mahsulotlari issikligini to’plab uzatiladigan gaz va havo regeneratorlaridan iborat. M. p.da gazsimon yonilg’i (koksdomna gazi va tabiiy gaz), suyuq yoqilg’i (mazut, smola) va ko’mir kukuni yoqiladi. Yonish- ni jadallashtirish uchun pechga kislorod b-n boyitilgan havo haydab turiladi. Tebranma M. p.ning ish bo’shlig’i sirti- ga o’tga chidamli g’isht terilgan metal qutidan iborat bo’lib, po’lat va shlakni chiqarish vaqtida uni maxsus mexanizm- lar yordamida og’dirish mumkin. M. p.ning tubi, devorlari va ish bo’shlig’ining gumbazlari o’tga chidam- li materiallar (g’ishtlar) dan ishlana- Di. Ish bo’shlig’i ikkita bo’lgan (ikki vannali) M. p. ham bor. Pech nazorat- o’lchash apparatlari b-n jihozlanadi. Ular pechning ishini nazorat qilib tu- rishga hamda metall eritishning turli bosqichlarida issiqlik (tra) maromini birday tutib turishga imkon beradi.