1 mart kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Birlashgan Millatlar Tashkiloti (UNAIDS) – Nol diskriminatsiya kuni.
?? Butunjahon dengiz o’tlari kuni.
? Butunjahon fuqarolik mudofaasi kuni.
? Butunjahon musiqa terapiyasi kuni.
? O’z-o’zini shikastlash haqida xabardorlik kuni.
? Bahor kirishi bayrami.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Indoneziya – Davlat suverenitetini himoya qilish kuni.
?? AQSh – Rangli ayollar kuni.
?? Ispaniya – Balear orollari kuni.
?? Yaponiya – Bikini kuni.
?? Shveytsariya, Nevshatel – Respublika kuni.
?? Polsha – Halok bo’lgan askarlarni xotirlash kuni.
?? Mikroneziya – Yap kuni.
?? Qozog’iston – Minnatdorchilik kuni.
?? AQSh – Milliy otlarni himoya qilish kuni.
?? Kanada, ?? AQSh – Xodimlarni qadrlash kuni.
?? Paragvay – Milliy qahramonlar kuni.
?? Marshall orollari – Yadro qurbonlarini xotirlash kuni.
?? Bosniya va Gersegovina – Mustaqillik kuni.
?? Janubiy Koreya – Mustaqillik harakati kuni.
?? Rossiya – Mushuklar kuni.

? VOQEALAR:

  • 1498 – Vasko da Gama Mozambikka yetib keldi.
  • 1555 – Nostradamus o’zining “Mishel Nostradamusning bashoratlari” nomli ilk bashorat kitoblarini nashr ettirgan.
  • 1562 – Fransiyada diniy urushning boshlanishi.
  • 1565 – Eshtasiu di Sa Rio-de-Janeyro shahriga asos soldi.
  • 1762 – Pyotr III dvoryan erkinligi haqidagi manifestni eʼlon qildi.
  • 1781 – Merilend AQSh mustaqilligi haqidagi hujjatlarni tan oldi.
  • 1869 – Dmitriy Mendeleyev elementlar davriy sistemasini tuzdi.
  • 1872 – Yellouston milliy parki ochildi.
  • 1896 – Bekkerel Urandagi radioaktiv elementlarni kashf qildi.
  • 1928 – AQShda doktor Gerbert Evans oltinchi vitaminni topdi, unga mos ravishda F vitamini nomi berildi.
  • 1932 – Manchjou-go davlati tuzilganligi e’lon qilindi.
  • 1947 – Xalqaro Valyuta fondi o‘z faoliyatini boshladi.
  • 1954 – Vodorod bombasining Tinch okeanidagi sinovi natijasida bir nechta mayda orollar yoʻq qilib tashlandi.
  • 1954 – AQShda Kapitoliyga terrorchilar hujum uyushtirishdi.
  • 1992 – Oʻzbekiston va Fransiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 1993 – “Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasi loyihasi to‘g‘risida” qaror qabul qilindi.
  • 1994 – O‘zbekiston Respublikasida BMTning Bolalar jamg‘armasi – YuNISEF vakolatxonasi ochilgan.
  • 1995 – Qozogʻiston xalqlari Assambleyasi tuzildi.
  • 2008 – Yerevanda ommaviy tartibsizliklar.

? TAVALLUDLAR:

  • 1455 – Sandro Botticheli – mashhur italyan musavviri, Yevropa Uygʻonish davrining yirik vakili.
  • 1846 – Dokuchaev Vasiliy (1903) – Rus tabiat shunos olimi.
  • 1891 – Nikolay Konrad (1970) – sharqshunos olim, rus yaponshunosligi maktabi asoschisi, akademik.
  • 1892 – Akutagava Ryunoske – yapon adabiyotining eng koʻzga koʻringan vakillaridan biri.
  • 1899 – Vladigerov Pancho (1978) – bolgar kompozitori, pianinochi, dirijyor va pedagog.
  • 1906 – Vera Menchik – rossiyalik shaxmatchi, shaxmat bo’yicha ayollar o’rtasida birinchi jahon chempioni.
  • 1910 – Archer Martin (2002) – ingliz biokimyogari va fizik-kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1952).
  • 1915 – Zulfiya Isroilova (1996) – Oʻzbekiston xalq shoirasi, xalqaro “Nilufar“, Javaharlar Neru nomidagi Davlat mukofotlari sohibasi.
  • 1921 – Ikrom Akbarov (2011) – kompozitor, O‘zbekiston xalq artisti (1981).
  • 1925 – Shermatov Aʼzam (1993) – tilshunos, shevashunos olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1986).
  • 1929 – Ozod Sharafiddinov – adabiyotshunos, adabiy tanqidchi.
  • 1942 – Muhammad Ali – shoir, yozuvchi, olim, tarjimon, pedagog va jamoat arbobi. 
  • 1943 – Rashid Syunyayev – kosmolog va astrofizik olim. 
  • 1950 – Gʻulomjon Yoqubov – xonanda, aktyor, Oʻzbekiston (1987) va Qoraqalpogʻiston (1991) xalq artisti. 
  • 1956 – Dalya Grybauskaitė – Litva davlat arbobi, mamlakat prezidenti (2009-yildan).