23 yanvar kun tarixi

?MILLIY BAYRAMLAR:

?? Filippin – Birinchi Filippin Respublikasi kuni.
?? Tayvan – Butunjahon erkinlik kuni.
?? AQSh – Milliy qo’lyozma kuni.
?? Pitkern orollari – “Baunti” kuni.
?? AQSh – Pirog kuni.
?? Hindiston – Subhas Chandra Bos kuni.
?? Yangi Zelandiya – Vellington provinsiyasi kuni.

? VOQEALAR:

  • 1368 – Chju Yuan Chjan Min imperiyasiga asos soldi.
  • 1556 – Shensi (Xitoy) zilzilasi: 830 ming odam halok bo‘ldi.
  • 1579 – Utrext uniyasi tuzildi.
  • 1719 – Karl VI Lixtenshteyn suverenitetini tan oldi.
  • 1755 – Rossiya imperatori Yelizaveta Petrovna Moskvada birinchi Rossiya universitetini tashkil etish haqidagi farmonga imzo chekdi.
  • 1904 – Norvegiyaning Olesunn shahri yongʻin ichida qoldi.
  • 1912 – Gaagada giyohvand moddalarni nazorat qilish bo’yicha birinchi xalqaro shartnoma bo’lgan Xalqaro afyun konvensiyasi imzolandi.
  • 1918 – RSFSR Xalq Komissarlari Sovetining «Cherkovni davlatdan, maktabni cherkovdan ajratish to’g’risida»gi farmoni e’lon qilindi.
  • 1950 – Quddus Isroil poytaxti deb eʼlon qilindi.
  • 1954 – 14000 ta Koreya urushi asirlari Tayvanga qaytdi.
  • 1958 – Venesuelada Yanvar qo‘zg‘oloni.
  • 1960 – Jak Pikar va Don Uolsh “Triest” batiskafida Mariana botig‘iga – 10961 metr chuqurlikka tushishdi.
  • 1992 – O‘zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi tashkil etildi.
  • 1992 – Oʻzbekiston va Misr davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 1997 – “Usto” Respublika maxsus ijodiy ishlab chiqarish uyushmasi – respublika xalq amaliy san’ati ustalarining birlashmasi tashkil etildi.
  • 1997 – Kamoliddin Behzod nomidagi O‘zbekiston Respublikasi Davlat mukofoti ta’sis etildi.
    -2001 – Pekindagi xiyobonda ommaviy oʻzini yoqish.
  • 2003 – NASAning Pioneer 10 avtomatik sayyoralararo stansiyasidan oxirgi signal olindi.
  • 2012 – Fransiya Senati armanlar genotsidini inkor etganlik uchun jinoiy javobgarlik to’g’risidagi qonun loyihasini qabul qildi.
  • 2014 – Toshkentda do‘ppilar ko‘rgazmasi ochildi.
  • 2019 – Venesuela Milliy assambleyasi raisi Xuan Guaydo o’zini Venesuela prezidenti vazifasini bajaruvchi deb e’lon qildi.
  • 2021 – Hibsga olingan Aleksey Navalniyni qo’llab-quvvatlash uchun Rossiya va dunyoning ko’plab shaharlarida namoyishlar.

? TAVALLUDLAR:

  • 1598 – Mansar Fransua (1666) – fransuz me’mori, 17-asr klassisizmining dastlabki namoyandalaridan.
  • 1783 – Stendal (Anri Mari Beyl) (1842) – fransuz yozuvchisi. 
  • 1840 – Ernst Abbe (1905) – nemis optik fizigi, astronomi va ixtirochi.
  • 1862 – Gilbert David (1943) – nemis matematigi, professor (1893).
  • 1870 – Uilyam Morgan (1942) – Amerikalik jismoniy tarbiya o’qituvchisi, voleybolni o’ylab topgan.
  • 1873 – Prishvin Mixail (1954) – rus yozuvchisi.
  • 1876 – Dils Otto Paul German (1954) – nemis kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1950).
    Kun tarixi kanalidan olindi.
  • 1881 – Protazanov Yakov (1945) – rejissyor, Rossiyada (1935) va O‘zbekistonda (1943) xizmat ko‘rsatgan san’at arbobi, rus kinematografiyasi asoschilaridan.
  • 1907 – Xideki Yukava (1981) – yapon fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1949).
  • 1925 – Lyuis Uilyam Artur (1991) – iqtisodchi olim, Nobel mukofoti sohibi (1979).
  • 1928 – Janna Moro (2017) – fransuz aktrisasi.
  • 1929 – Polyani Jon Charlz – kanadalik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1986).
  • 1930 – Uilyam Poug – amerikalik astronavt.
  • 1957 – Karolina – Monako malikasi, shahzoda Reyni III va Gollivud kino yulduzi Greys Kellining to’ng’ich qizi.
  • 1969 – Andrey Kanchelskis – Rossiyalik mashhur sobiq futbolchi.
  • 1974 – Berdiyev Ikrom – bokschi, xalqaro miqyosdagi sport ustasi (2002), «Oʻzbekiston iftixori» (2002). 
  • 1984 – Aryen Robben – niderland futbolchisi.
  • 2002 – Nodirbek Yoqubboev – oʻzbekistonlik shaxmatchi, grossmeyster (2019-yil). Shaxmat boʻyicha Oʻzbekiston chempionati gʻolibi (2016, 2018, 2020). 44-shaxmat Olimpiadasi chempioni, Oʻzbekiston iftixori medali sohibi.