ISSIQLIKDAN KENGAYISH

ISSIQLIKDAN KENGAYISH – jismlarni isitganda ularning chizik- li o’lchovi o’zgarishi. Turli jismlar is-siqlikdan turlicha kengayadi: qattiq jismlarda molekula va atom (ion) lar orasidagi o’zaro ta’sir juda kuchli bo’ladi, shuning uchun issiqlikdan qattiq jismlar kamroq, suyuqliklar ko’proq, gazlar esa yanada ko’proq kengayadi. I. k. hajm va chizikli kengayish ko- effisientlari b-n ifodalanadi. Ma’- lum hajmdagi jism bir daraja isi-til- ganda uning hajmi ortishi hajm kengay- ish koeffisienti, ma’lum uzunlikdagi jism bir daraja isitilganda uning uzunligi ortishi chiziqli kengayish ko- effisienti deb ataladi. Bu koeffisi- ent t-ra o’zgarishi b-n o’zgarib turadi. Hamma suyukliklarning hajm kengayish koeffisienti taxm. bir xil bo’lib, 1,273 ga teng. Ba’zi jismlar (suv, cho’yan, vismut va b.) ma’lum t-ragacha qizdirilganda hajmi kichiklashadi. Mac, 4° da suvning hajmi eng kichik bo’ladi. Hayotda I. k. hisobga olinadi. Mas, t. y. izlarida chok qoldirib ke-tiladi, elektr simlari salqiroq qilib tortiladi va b.