10 iyun kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon hunarmandchilik kuni.
? Butunjahon qo‘g‘irchoqlar kuni.
? Xalqaro geraldika kuni.
? Xalqaro yosh burgutlar kuni.
? Sharikli ruchkaning tug’ilgan kuni.
? Butunjahon Art Nouveau kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Gaiti – Bolalar kuni.
?? AQSh ‐ Ninachi kuni.
?? Moldova ‐ Chegara politsiyasi kuni.
?? Italiya ‐ Dengiz kuchlari kuni.
?? Iordaniya – Armiya kuni.
?? Buyuk Britaniya ‐ Qirolning rasmiy tug‘ilgan kuni.
?? Kongo – Yarashuv kuni.
?? Gviana – Qullik bekor qilingan kun.
?? Portugaliya – Potugaliya kuni.
?? Tuvalu ‐ Qirolning rasmiy tug‘ilgan kuni.

? VOQEALAR:

  • 1596 – Barents Ayiq orolini kashf etdi.
  • 1610 – Manxetten oroliga birinchi gollandiyalik ko’chmanchilar kelishdi.
  • 1652 – Jon Xalll Amerikada birinchi zarbxona ochdi.
  • 1692 – Salemda birinchi «jodugarlar» osildi.
  • 1786 – Amerikada7 muzqaymoq ommaviy ravishda sotila boshlandi.
  • 1829 – „Oksford-Kembrij“  qayiqlar yoʻnalishi suvga tushirildi.
    – 1836 – Fransuz fizigi, matematgi va ximigi bo’lgan Andre Amper vafot etdi.
  • 1846 – Shotlandiyalik Robert Tompson pnevmatik shinalarga patent oldi.
  •  1858 – Hujayra yadrosini kashf etgan Britan botaniki Robert Braun vafot etdi.
  • 1871 – Amerika harbiylarining Koreyaga kelib tushishi.
  • 1886 – shifokorlar tomonidan  Bavariya qiroli Lyudvig II aqldan ozgan deb eʼlon qilindi.
  • 1909 –  birinchi «S.O.S.» signali  Slavoniya deb ataladigan ingliz kemasidan olingan.
  • 1916 – Usmoniy hukmronligi ostida Makka shahri arab isyoni paytida arablarning qo’llariga o‘tdi.
    – 1930 – Turkiya va Gretsiya o’rtasida “Aholi almashish”  bitimi imzolandi.
    – 1936 – Moskvada  «Союзмультфильм» studiyasiga asos solindi.
    – 1940 – Italiya ikkinchi jahon urushida Germaniya tarafiga qo’shildi.
    – 1943 – AQShda  Lasko Biro sharikli ruchkalarga patent oldi.
  • 1946 – Italiya Respublika deb e’lon qilindi.
  • 1967 – Isroil G’azo sohili, Jo‘lan tepaligini, Sharqiy Quddusni, G’arbiy sohilni va Sinay yarim orolini bosib oldi.
  • 1967 – Yaqin Sharqdagi Olti kunlik urush tugadi.
  • 1992 – O’zbekiston  Lyuksemburg va Norvegiya  davlatlari bilan  diplomatik  aloqalar oʻrnatdi.
  • 1998 – Ostona shahri  Qozog’istonning yangi poytaxti deb e’lon qilindi.
  • 1999 – Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti ta’sis etildi.
  • 2016 – Fransiyada 15-Yevropa chempionatiga start berildi.
  • 2021 – Xalqasimon quyosh tutilishi.

? TAVALLUDLAR:

  • 940 – Abulvafo Muhammad ibn Muhammad ibn Yahyo ibn Ismoil ibn Al-Abbos Al-Buzjoniy (998) – falakiyotchi, riyoziyotchi olim. Falakiyot, handasa, hisobga oid risolalar yaratgan va bu sohalarda yangi ilmiy masalalarni ilgari surgan. 
    -1746 – Antuan Kanten Fukye de Tenvil (1795) – Buyuk fransuz inqilobi arboblaridan biri, Inqilobiy tribunalning jamiyat qoralovchisi.
  • 1819 – Jan Dezire Gyustav (1877) – fransuz rassomi.
  • 1827 – Adolf Varmund (1913) – avstriyalik va nemis sharqshunosi, pedagog.
  • 1832 – Nikolaus Avgust Otto (1891) – nemis muhandisi, 4 taktli ichki yonuv dvigatelini yaratgan.
  • 1848 – Iogann Karl Ferdinand (1899) – nemis ximik-organigi.
  • 1880 – Andre Deren (1954) – fransuz rassomi va grafigi, teatr dekoratori, keramikachi haykaltarosh.
  • 1895 – Immanuil Velikovskiy (1979) – kelib chiqishi rossiyalik bo‘lgan amerika fizigi va tarixchisi.
  • 1911 – Terens Rettigen (1977) – ingliz yozuvchisi, ssenariynavis.
  • 1915 – Sol Bellou (2005) – amerikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1976).
  • 1920 ‐ Said Ahmad(2007) – O‘zbekiston xalq yozuvchisi, O‘zbekiston Qahramoni
  • 1921 – Shahzoda Filipp – Edinburg gersogi, Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II ning turmush o‘rtog‘i.
  • 1929 – Fozilov Nosir (2018) – yozuvchi, tarjimon, O‘zbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1990).
  • 1929 – Lyudmila Zikina (2009) – rus xonandasi, Rossiya (1968), Oʻzbekiston (1980) xalq artisti, Mehnat Qahramoni (1987),.
  • 1941 – Aida Vedisheva – estrada qo‘shiqchisi, sovet kinofilm va multfilmlaridagi mashhur qo‘shiqlar ijrochisi.
  • 1956 – Roland Paksas – litvalik siyosiy arbob, Litva Respublikasi prezidenti (2003-2004).
  • 1965 – Elizabet Djeyn Xerli – ingliz aktrisasi va modeli.
  • 1982 – Tara Kristen Lipinski – Amerikalik figurali uchuvchi, jahon(1997) va Olimpiya(1998) chempioni.
  • 1983 – MakSim (haqiqiy ismi Marina Abrosimova) – rus qo’shiqchisi.
  • 1992 – Keyt Apton – amerikalik aktrisa va model.