26 iyul kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Esperanto kuni.
? Mangrov ekotizimini saqlash xalqaro kuni.
? Butunjahon tofu kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Barbados ‐ Milliy ahamiyatga molik kun.
?? Tojikiston ‐ Jazo tizimi xodimlari kuni.
?? Maldiv orollari – Mustaqillik kuni.
?? Liberiya – Mustaqillik kuni.
?? Kuba – Milliy isyon kuni.
?? Ispaniya, ?? Braziliya, ?? Portugaliya – Ota-bobolar kuni (Dia dos Avos).

? VOQEALAR:

  • 657 – Siffin jangida sunniylar shialarni mag’lub etishdi
  • 811 – Bolgariya xoni Krum Vizantiya imperiyasiga qaqshatqich zarba berdi.
  • 1611 – Shvetsiya armiyasi Yakob Delagardiy qo’mondonligida Novgorodni egallab oldi.
  • 1722 – Bostonda hindularga qarshi urush e’lon qilish to‘g‘risidagi deklaratsiya e’lon qilindi, hindlarning bosh terisi uchun 15 dan 100 funtgacha va’da qilingan.
  • 1822 – Xose San-Martin  va Simon Bolivar Janubiy Amerika kelajagini muhokama qilishdi.
  • 1847 – Liberiya Respublikasi e’lon qilindi – qora Afrikadagi birinchi mustaqil davlat.
  • 1887 – Varshavada Xalqaro esperanto tilidagi birinchi darslik (rus tilida) nashr etildi.
  • 1918 – Ozarbayjonda eserlar bolsheviklar hukumatini ag’darib tashlashdi.
  • 1918 – Intervensiya: Fransiya qo’shinlari Murmanskka tushirildi.
  • 1922 – Turk armiyasi hujumga o’tib, Yunon qo’shinlarini Afos jangida mag’lub etdi.
  • 1937 – Yaponiya Xitoyda urush harakatlarini boshladi.
  • 1938 – NKVD boshlig’i Yejov Stalinga otish uchun Qizil Armiya va Dengiz kuchlarining 138 qo’mondonlari ro’yxatini yubordi. Stalin va Molotov qaror qabul qildilar: «Barcha 138 kishi qatl etilsin».
  • 1948 – Buyuk Britaniya va AQSh tomonidan «Marshall rejasi» ni amalga oshirish shartlari imzolandi (Yevropa davlatlariga yordam berish rejasi).
  • 1957 – SSSR birinchi ko’p bosqichli qit’alararo ballistik raketani uchirdi.
  • 1963 – Skopye zilzilasi: mingdan oshiq odam halok boʻldi.
  • 1965 – Maldiv orollari mustaqilligi e’lon qilindi.
  • 1973 – AQSh BMT Xavfsizlik Kengashining Isroilning Yaqin Sharqdagi harakatlarini qoralovchi qaroriga veto qo’ydi.
  • 1982 – AQSh Falastinni ozod qilish tashkilotini tan olmasligini e’lon qildi.
  • 1990 – «Lindvurm» («Ajdaho») operatsiyasi: GFR hududidan Amerika kimyoviy qurollarini olib chiqish boshlandi.
  • 1993 – Ozarbayjon manati respublikadagi yagona milliy valyutaga aylandi.
  • 1994 – Rossiya va Estoniya o’zaro chegaralarni tan olish to’g’risida bitim imzoladilar.
  • 1995 – Yevropa Ittifoqining 15 ta mamlakati vakillari Yevropolni tuzish to‘g‘risidagi konvensiyani imzoladilar.
  • 1999 – Kargil urushi tugadi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1782 – Djon Fild (1837) – Irlandiyalik pianinochi va bastakor.
  • 1791 – Frans Xaver Volfgang Motsart (1844) – Bastakor va pianinochi, Volfgang Amadeus Motsartning o’g’li.
  • 1856 – Jorj Bernard Shou (1950) – Irlandiyalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1925).
  • 1885 – Andre Maurois (1967) – Fransuz yozuvchisi, Fransiya akademiyasining a’zosi.
  • 1921 –  Rahim Ahmedov – rangtasvir ustasi, O’zbekiston xalq rassomi.
  • 1922 – Tuygʻunoy Yunusxoʻjayeva (1998) – diktor, Oʻzbekiston xalq artisti (1953). 
  • 1928 – Franchesko Kossiga (2010) – Italiyalik siyosatchi, Italiya Prezidenti (1985-1992).
  • 1945 – Helen Mirren – Oskar mukofotiga sazovor bo’lgan britaniyalik aktrisa.
  • 1949 – Ozad Xabibulin – monumental rangtasvir ustasi, Oʻzbekiston xalq rassomi (2004).
  • 1955 – Osif Ali Zardoriy – Pokiston Prezidenti (2008-2013).
  • 1962 – Sergey Kirienko – rus davlat va siyosiy arbobi.
  • 1964 – Sandra Ballok – amerikalik aktrisa, Oskar mukofoti sovrindori.
  • 1967 – Jeyson Stetxem – angliyalik aktiyor, koʻplab jangari filmlarda salbiy rollar bilan tanilgan. 
  • 1968 – Natalya Biystrova – rossiyalik sportchi, 4 karra mutlaq jahon chempioni, fitness bo’yicha 3 karra «Dunyo go‘zali».
  • 1968 – Frederik Difental – fransuz aktyori.
  • 1968 – Oliviya Uilyams – ingliz aktrisasi.
  • 1987 – Jasur Mavlonov – oʻzbek qoʻshiqchisi.
  • 1988 – Diego Perotti, argentinalik futbolchi