Xorazm ma’mun akademiyasi

Xorazm ma’mun akademiyasi, Ma’muniylar akademiyasi — Xorazmda 10-asr oxiri — 11-asr boshlarida faoliyat ko’rsatgan ilmiy muhit. Ma’muniylar davlati (992-1017) tarixi bilan bevosita bog’liq. Siyosiy, iqtisodiy, harbiy qudratga erishgan Xorazmshoxlar davlati … Read More

Xalqaro huquq

Xalqaro huquq — xalqaro muloqotdagi davlatlararo va boshqa qatnashuvchilar (sub’yektlar) o’rtasidagi munosabatlarni tartibga soluvchi ommaviy yuridik printsshshar va normalar majmui. Davlat ichki huquqidan farqli ravishda Xalqaro huquq ob’yektda o’z mazmun-mohiyati … Read More

Xalqaro tillar

Xalqaro tillar — turli davlatlar xalqlarining aloqa vositasi bo’lib xizmat qiladigan tillar. Tabiiy tillarga va sun’iy tillarga bo’linadi. Tabiiy Xalqaro tillarning xalqarolik vazifasi aniq bo’lsada, milliy yoki qabilaviy tillardan foydalanishga … Read More

Xaltsedon

Xaltsedon (marmar dengizi sohilidagi qadimgi Xalkedon shahro nomidan) — mineral, kvarsning yopiq kristalli turi. Tarkibida aralashma holda G’e3+, A13+, 1-1,5% suv va boshqalar bo’ladi. Tolalari parallel va radial shu’lasimon shakllar … Read More

Xalkozin

Xalkozin (Yunoncha Chalkos mis), mis yaltirog’i — sulfidlar sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi Cu2S; aralashma holida Ag, ba’zan Fe, Co, Ni, As bo’ladi. Romb va geksagonal singoniyada kristallanadi. Odatda, tuproqsimon … Read More

Xalq selektsiyasi

Xalq selektsiyasi – selektsiyaning rivojlanish tarixidagi bir bosqich va yo’nalish; qishloq xo’jalik ekinlarining yangi nav, klon, payvandlarini hamda chorva mollarining yangi zotlari, guruhlarini noma’lum mualliflar, Mirishkor dehqonlar va chorvadorlar tomonidan … Read More

Xorazm viloyati

Xorazm viloyati – O’zbekiston Respublikam tarkibidagi viloyat. 1925 yil Fevraldan 1938 yil yanvargacha Xorazm okrugi. 1938 yil 15 yanv.arda tashkil etilgan. Respublikaning shimoli g’arbida, Amudaryo quyi oqimining chap sohilida. Shimol … Read More

Xyuston

Xyuston — AQShning Janub qismidagi shahar, Texas shtatida. Aholisi 1,95 million kishi (2000). AQShning yirik neft va g’alla porti (yiliga 120 million tonna yuk ortib tushiriladi). Dengiz kemalari qatnaydigan kanal … Read More

Xuey

Xuey (xuetuzu, tungan, dungan) — Xitoydagi xalq (asosan, Ninsya — Xuey Muxtor rayonida). 8,9 million kishi (1990-yil lar o’rtalari). Xitoy tili lahjasida so’zlashadi. Umumiy soni 7,6 million kishi. Etnogenetik jihatdan … Read More