X

X — o’zbek kirill alifbosining yigirma uchinchi harfi. Chuqur til orqa, sirg’aluvchi, shovqinli, jarangli undosh tovushni ifodalaydi. So’z boshi (xat, xizmat, xon), o’rtasi (baxt, daraxt, paxta, yaxshi)da ko’proq, so’z oxirida … Read More

KO’KTIRNOQ YARIM OROLI

KO’KTIRNOQ YARIM OROLI – Orol dengizining shimol qirg’og’idagi yarim orol. Qozog’iston Respublikasida joylashgan. Orolning qurishi tufayli yarim Orol yon bag’irlari ochilib, kuchli eroziyaga uchragan. Ko’ktirnoq yarim oroli dengiz chig’anoqlari aralash … Read More

KO’LI XUSHTARIN

KO’LI XUSHTARIN – o’rtapishar qovun navi. Shakli tuxumsimon, dum tomoni sal kengroq. Uzunligi 27-30 santimetr, og’irligi 4-6 kilogramm. Sirti sal bo’g’im-bo’g’im, dum va uch tomonida to’ri bor, to’rlari mayda. Tusi … Read More

KUROSANA AKIRA

KUROSANA AKIRA (1910.23.3, Tokio -1998) — yapon kinorejissyori, stsenariychi. Rejissyorlik faoliyatini 1936 yil boshlagan. 1950 yil ekranlashtirgan «rasyomon» filmi bilan jahonga tanildi. «Ovsar», «yetti samuray», «dersu O’zala», «jangchining soyasi», «Jarohat», … Read More

KO’RARE

KO’RARE (karibcha «ko’rari» so’zidan) — chilibuxa va buddleyadoshlarga mansub (asosan, tropiklarda o’sadigan) o’simliklar ekstraktini quyultirib olinadigan kuchli zahar. Tarkibida kurarin alkaloidlari bor. Qonga tushsa, nerv falajlanadi. Janubiy Amerikaning tub aholisi … Read More

KO’PLET

KO’PLET (Fransuzcha couplet) — 1) qo’shiq yoki she’rda Naqorat tarzidagi band. Qo’shiq kuyi keyingi bandlarda Ayvan (yoki qisman o’zgarishlar bilan) takrorlanadi. Ko’plet musiqadagi ilk shakllardan bo’lib, o’zbek musiqa folkloridagi lapar, … Read More

KO’PERS-KRIK

KO’PERS-KRIK, yuqori oqimida Barku— Avstraliyaning Markaziy qismidagi Daryo. Uzunligi 1400 kilometr, havzasining maydoni 285 ming kilometr kvadrat. Katta Suvayirg’ich tizmasining g’arbiy yon bag’irlaridan boshlanib, katta artezian havzasining chala cho’l va … Read More

KUN (KUHN) RIXARD

KUN (KUHN) RIXARD (1900.3.12, Veva — 1967.3.7, Geydelberg) — nemis kimyogari va biokimyogari. Geydelberg universiteti professor va Kayzer Vilgelm kimyo instituti direktori (1929 yildan). Asosiy ilmiy ishlari karotinoidlar va vitaminlarga … Read More

KUVASHIR

KUVASHIR — Kuril orollarining eng Janubi-g’arbidagi Orol. Rossiya Federatsiyasining Saxalin viloyati tarkibida. Kuvashir, Ekateriva, Izmeva va Janubiy Kuril bo’g’ozlari orasida joylashgan. Maydoni 1550 kilometr kvadrat, uzunligi 123 kilometr, eni 4-30 … Read More