ZINVAR

ZINVAR (qadimgi forscha — tosh qal’a) — o’rta asrlarga oid Chag’oniyon shaharlaridan biri. Denovdan 3 kilometr shimoli sharqda joylashgan Oqqo’rg’ontepa shahar xarobasi o’rnida bo’lgan deb taxmin etiladi (E. V. Rtveladze). … Read More

ZINA

ZINA, zinapoya — 1) bino va inshootlarning yuqoriga chiqib pastga tushiladigan pog’onali qismi. Vazifasiga qarab 3 xili bo’ladi: asosiy Zina — qavatlarga chiqib tushiladi; yordamchi Zina — yong’in, suv toshqini, … Read More

ZIMNONSOY

ZIMNONSOY — Toshkent viloyati Bo’stonliq tumanidagi soy, Serkalisoy (Teraklisoy)ning chap irmog’i. Chatqol tizmasining tarmog’i — Qoraqush tog’i (3864 metr) ning shimoliy g’arbiy yon bag’irlaridan oqib tushadigan 30 dan ziyod mayda … Read More

ZIMBABVE

ZIMBABVE (Zimbabwe), Zimbabve Respublikasi (Republic of Zimbabwe) — Afrika Janubdagi davlat. Maydoni 390,76 ming kilometr kvadrat. Aholisi 11,5 million kishi (2001). Poytaxti — Xarare shahri. Ma’muriy jihatdan 8 viloyat (province) … Read More

ZILZILA

ZILZILA, yer qimirlash — yer po’stida yoki mantiyaning yuqori qismida to’satdan siljish, sinish yoki o’pirilish ro’y berishi oqibatida vujudga keladigan va to’lqinsimon tebranishlar tarzida uzoqlarga tarqaladigan yer osti silkinishlari va … Read More

ZIKR

ZIKR (Arabcha — eslash, yodga olish) — tasavvufda Xudoni yodga olish bilan bog’liq «samo» marosimi va shu marosimda ijro etiladigan musiqiy-she’riy turkum. Musulmonlar orasida 10—11 asrlarda shakllangan. Ilohiyotchilar Allohni yodga … Read More

ZIKKURAT

ZIKKURAT — qadimgi Bobil va Ossuriyada ehromlar yonida xom g’ishtdan qurilgan ichki xonasiz zinasimon minora. Ayrim Zikkuratlar zina o’rnida qiya qavatlarga zina (yoki yo’lak) dan chiqib tushilgan, eng yuqori qavatda … Read More

ZIKIROVA RAHIMA HAMROYEVNA

ZIKIROVA RAHIMA HAMROYEVNA (1951.5.1, Denov tumani) — O’zbekiston Respublikasi xalq o’qituvchisi (1999). Termiz pedagogika institutining pedagogika va boshlang’ich ta’lim bo’limini tugatgan (1974). 1970— 74 yillarda Denov tumanidagi 35-maktabda, 1974 yildan … Read More

ZIKINA LYUDMILA GEORGIYEVNA

ZIKINA LYUDMILA GEORGIYEVNA (1929.10.6, Moskva) — rus xonandasi, Rossiya (1968), O’zbekiston (1980) xalq artisti, mehnat qahramoni (1987), professor (1989). Pyatniskiy nomidagi rus xalq xori (1947-51), Butunittifoq radiosi qoshidagi rus qo’shig’i … Read More

ZIYNAT TOSHLARI

ZIYNAT TOSHLARI – san’at buyumlari (vaza, quticha, qadama naqsh va shu kabilar) va zebi-ziynatlar (uzuk, isirg’a, to’g’nog’ich va boshqalar) tayyorlanadigan rangli mineral va tog’jinslari. Ziynat toshlari fizik-mexanik xossalariga qarab qattiq … Read More