Muallif: Admin

ZANJIR REAKTSIYALAR kimyoviy reaktsiyalarning bir turi. Bu reaktsiyalarda faol zarra (erkin radikal yoki atom) paydo bo’lishi tufayli boshlang’ich moddaning ko’plab molekulalari ketma-ket o’zgarishlarga uchrab turadi. Yonish, portlash jarayonlari Zanjir reaktsiyalarga … Read More

ZANJIR — 1) birinketin birik tirilgan metall halqalardan tayyorlanadigan egiluvchan buyum. Qadimdan xo’jalikda, zargarlikda ishlatib kelingan; 2) mashina va inshootlarning ketmaket biriktirilgan zvenolardan iborat egiluvchan qismi. Vazifasiga ko’ra, harakatni uzatuvchi, … Read More

ZANJILAR QO’ZG’OLONI – Sharqiy afrikalik qullar (zanjilar) ning Iroq, va Xuzistondagi qo’zg’oloni (869— 883). Yetakchisi va nazariyotchisi — shia mazhabi targ’ibotchisi Ali ibn Muhammad. Qo’zg’olonchi qullarga mahalliy dehqonlar va badaviylarning … Read More

ZANJILAR — 1) 7—9 asrlarda Arab va eroniy qul savdogarlari Zanjibar oroli (Sharqiy Afrika) dan Iroqqa keltirgan qullar. Zanjilarni maxsus lagerlarda saqlashgan. Ular Shatt al-Arab daryosi sohilidagi sho’rxok yerlarni tozalashda, … Read More

ZANJIBAR — Hind okeanidagi Orol. Afrikaning Sharqiy qirg’og’i yaqinida. Tanzaniya tarkibida. Maydoni 1658 kilometr kvadrat. Zanjibarning yer yuzasi pasttekislik (eng baland joyi 120 metr); marjon ohaktoshlaridan tashkil topgan, karst relef … Read More

ZANJABILDOSHLAR (Zingiberaceae) — bir pallalilar sinfiga mansub yo’g’on ildizpoyali yoki tugunak ildizli ko’p yillik o’tlar oilasi. Poyasi juda qisqa yoki bo’lmaydi, novdasining rivojlangan qismi soxta poya vazifasini o’taydi. Barglari yirik, … Read More

ZANJABIL (Zingiber officinale) bir pallalilar sinfiga, zanjabildoshlar oilasiga mansub, yo’g’on ildizpoyali ko’p yillik o’t o’simlik. Asosan, tropik va subtropiklarda tarqalgan. Janub va Janubiy Sharqiy Osiyoda o’stiriladi. Zanjabil yer osti tanasining … Read More

ZANDONACHI — murakkab gulli badiiy bezakli mato. 7 asrdan ipak, 10 asrdan ip gazlama sifatida Shuhrat qozongan. Zandonachi jonli mavjudotlar tasviri (9 asrgacha), o’simliksimon va handasiy naqshlar bilan bezatilgan. Sidirg’a … Read More

ZANDONA, Zandana — qadimgi qishloqlardan biri. Buxoro viloyati Peshku tumanida joylashgan. Narshaxiyning yozishicha, bu qishloqda katta qal’a, jome masjidi va bozorlar bo’lgan. Zandonada ilk o’rta asrlarda to’qilgan bo’z zandonachi, ya’ni … Read More

ZANGULA (forscha — qo’ng’iroq).