ZAKATALI

ZAKATALI — Ozarbayjon Respublikasidagi shahar (1840 y.dan). Zakatali tumani markazi. Katta Kavkaz etaklarida joylashgan. Temir yo’l stantsiyasi. Evlax — Sheki — Tbilisi shosse yo’li yonida, Evlax temir yo’l tugunidan 152 … Read More

ZAKASPIY ANTROPOLOGIK TIPI

ZAKASPIY ANTROPOLOGIK TIPI — asosiy vakillari turkmanlardan tashkil topgan antropologik tip. Qoraqalpoqlar (Xorazm vohasidagi), balujlar va eroniylarning tarkibida ham uchraydi. L. V. Oshanin O’rta Osiyoning Janubiy viloyatlarida, ya’ni Amudaryoning Janubi-g’arbida … Read More

ZAKARPATE UKRAINASI

ZAKARPATE UKRAINASI – Ukrainadagi hozirgi Zakarpate viloyatining hududi. 10—11asrlarda Kiyev Rusi tarkibida. Qadimgi aholisi — slavyanlar. 11-asrda Vengriya tomonidan bosib olingan, so’ngra Avstriya va Avstriya-Vengriya, 1919 yildan esa Chexoslovakiya tarkibida; … Read More

ZAKARPATE VILOYATI

ZAKARPATE VILOYATI Ukraina tarkibidagi viloyat. 1946 yil 22 yanvarda (Zakarpate Ukrainasi Ukrainaga qo’shilgandan so’ng) tashkil etilgan. Maydoni 12,8 ming kilometr kvadrat. Aholisi 1288,6 ming kishi (1997), asosan ukrainlar, shuningdek, Venger, … Read More

ZAKARIYO

ZAKARIYO — Qur’onda tilga olingan payg’ambarlardan biri, Yahyonint otasi. Qur’onda 8 joyda zikr qilingan, uning nasabi haqida biron narsa deyilmagan. Qur’onda aytilishicha, Maryamni tarbiyalayotgan Zakariyo g’oyibdan qizga har kun turli … Read More

ZAKARIADZE SERGEY ALEKSANDROVICH

ZAKARIADZE SERGEY ALEKSANDROVICH [1909.18.6 (1.7), Boku 1971.13.4, Tbilisi] — gruzin aktyori. 1928-56 yillar Marjanishvili iomidagi, 1956 yildan Sh. Rustaveli nomidagi gruzin teatrlarida aktyor (1969 yildan badiiy rahbar). Murakkab xarakterli kishilar … Read More

ZAKAVKAZYE

ZAKAVKAZYE (rus — Kavkazorti) — Kavkazning katta Kavkaz yoki Bosh (suvayirgich) tizmasidan Janubdagi qismi. Zakavkazyega katta Kavkaz Janubiy yon bag’rining ko’p qismi, Kolxida pasttekisligi va Kuraarake pasttekisligi, Zakavkazye tog’ligi, tolish … Read More

ZAYTSEV GAVRIIL SEMYONOVICH

ZAYTSEV GAVRIIL SEMYONOVICH (1887.13.3 — Moskva — 1929.17.1) — rus biolog olimi, selektsioner, paxtachilik ilmi asoschilaridan biri. Moskva dehqonchilik maktabini (1909), Petrovsk qishloq xo’jalik akademiyasini tugatgan (1914), Mirzacho’l qishloq xo’jalik … Read More

ZAYTSEV ALEKSANDR MIXAYLOVICH

ZAYTSEV ALEKSANDR MIXAYLOVICH (1841.20.6, Qozon 1910.19.8) rus organik kimyogari, Peterburg Fanlar Akademiyasi muxbir a’zosi (1885). Qozon universitetining professori (1871). Dietilkarbinolni sintez qilgan va organik birikmalarning yangi sinfi — laktonlarni kashf … Read More

ZAYTUNDOSHLAR

ZAYTUNDOSHLAR (Oleaceae) — doim yashil daraxt va butalar oilasi. Gullari ro’vaksimon to’pgulda o’rnashgan, to’g’ri, qo’shgulqo’rg’onli, ikki, ba’zan ayrim jinsli, kosachasi mayda, ko’pincha, to’rt tishli. Changchisi ikkita, urug’chisi bitta. Urug’ kurtagi … Read More