ANSORLAR

ANSORLAR (Arabcha — yordamchilar, safdoshlar) — Muhammad (sav) sahobalari bir tabaqasining nomi. 622 yil Makkadan Madinaga ko’chib borgan musulmonlar (muhojirlar)ga va Muhammad (sav) ga yordam bergan hamda Islom dinini qabul … Read More

ANSORIY

ANSORIY (taxallusi; asl ismi Abu Ismoil Abdulloh ibn Muhammad Hiraviy) (1006—Hirot— 1088) – mutafakkir, faylasuf va shoir. Tasavvufning yirik namoyandasi. Nasabi ansorlarga taqaladi (taxallusi shundan olingan). 21 yoshida ilm olish … Read More

ANSATBOYEV

ANSATBOYEV Najimatdin (1943.23.12, Kegayli) — qoraqalpoq aktyori va rejissyor. O’zbekiston xalq artisti (1974). Toshkent teatr va rassomlik san’ati institutini tugatgan (1966). Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat musiqali drama va komediya teatrida … Read More

ANSAMBL

ANSAMBL (Fransuzcha ensemble — birlik, uyg’unlik, ohangdoshlik) — 1) me’morlikda — bir kenglik mujassamotiga ega bir-biriga mos binolar, inshootlar majmui; 2) musiqada — a) ma’lum musiqa asarlarining bir necha ijrochilar … Read More

ANSA

ANSA (lotincha ansa —Agensia Nazionale Stampa Associate; Birlashgan matbuot milliy agentligi) — Italiyaning matbuot agentligi. 1945 yil tuzilgan; idorasi Rimda joylashgan. Ansaga 75 gazeta va noshirlar uyushmasi kiradi. Bir qancha … Read More

ANOXIN PYOTR KUZMICH

ANOXIN PYOTR KUZMICH (1898.14.1, hozirgi Volgograd — 1974.6.3, Moskva) — fiziolog, akademik (1966) va meditsina fanlari akademiyasining haqiqiy a’zosi (1945). Ilmiy ishlari neyrofiziologiya — shartli reflekslar va ichki tormozlanish mexanizmi, … Read More

ANOFTALM

ANOFTALM — bir yoki ikkala ko’z soqqasining yo’qligi. Tug’ma sabablar yoki shikastlanish va turli kasalliklar natijasida ro’y beradi. Onaning homiladorlik davridagi og’ir kasalliklari yoki turli zaharli moddalar, jumladan dorilardan zaharlanishi … Read More

ANOSMIYA

ANOSMIYA (Yunoncha an — inkor qo’shimchasi va osme — hidlov, hid bilish) — hid bilmaslik; ko’pincha burun bo’shlig’i to’qimalarining o’tkir va surunkali yallig’lanishi, shuningdek hid bilish nervining zararlanishi, Markaziy nerv … Read More

ANORTOZIT

ANORTOZIT — gabbro guruhiga mansub magmatik tog’ jinsi. Asosli yoki o’rta asosli plagioklazdan iborat. Tarkibida olivin, piroksen magnetit bo’ladi. Oq, kulrang, to’q kulrang, qoramtir rangli bo’ladi. Alar plagioklazning tarkibiga qarab, … Read More

ANORTIT

ANORTIT — dala shpatlari guruhiga kiruvchi mineral. Kulrang, pushti. Qattiqligi 6-6,5. Sof og’irligi 2,8 chamasida. Asosan magmatik yo’l bilan kelib chiqqan.