Milliylik-millat ko'zgusi
ANTIPASSATLAR — tropik kengliklarning troposferasida passatlar ustida esadigan g’arbiy havo oqimi. Antipassatlarning quyi chegarasi o’rta hisobda 4 kilometr balandda; subtropiklardan ekvatorga tomon va qishdan yozga qadar kuchayib boradi. Antipassatlar Shimoliy … Read More
ANTIOX DEVORI – qadimgi Marg’iyona (Marv) vohasi atrofini uragan ulkan mudofaa inshooti. U Salavkiylar hukmdori Antiox I Soter (xaloskor) (miloddan avvalgi 324 — 261) davrida ko’chmanchi Day (sak qabilalaridan biri) … Read More
ANTIOKSIDLOVCHILAR, antioksidantlar, oksidlanish ingibitorlari — moddalarning molekulyar kislorod bilan oksidlanishiga yo’l qo’ymaydigan yoki oksidlanishini sekinlashtiradigan moddalar. Antioksidlovchilarga ko’p atomli fenollar, aromatik aminlar, dialkilsulfidlar, dialkil fosfat va diarilditiofosfatlar (rux tuzi), dialkilditiokarbamatlar … Read More
ANTINOMIYA (Yunoncha antinomia — qonunning ichki ziddiyati) — mantiqiy isbotlanadigan ikki qonun, mulohaza yoki xulosa o’rtasidagi ziddiyat. Qadimgi dunyo mutafakkirlari asarlarida Antinomiya aporiya shaklida ishlatilgan. 18-asrda Antinomiya haqidagi ta’limotni Kant … Read More
ANTINEYTRINO – neytrinotga nisbatan antizarra; massasi neytrinoniki singari juda kichik yoki nolga yaqin. Elektr zaryadiga ega emas, neytrinoga nisbatan qarama-qarshi lepton zaryadiga ega. Ikki xil neytrino mavjud bo’lganidek, Antineytrinoning ham … Read More
ANTIMUTAGENLAR (Yunoncha ami – qarshi va mutagenlar) — sun’iy (indusirlangan) yoki tabiiy (spontan) mutasiyalarning paydo bo’lishini kamaytirish xususiyatiga ega moddalar. Antimutagen ta’sirga ega bo’lgan preparatlar turli tipdagi kimyoviy birikmalardan iborat: … Read More
ANTIMONIDLAR — surma elementining metallar bilan hosil qilgan birikmalari. Erish temperaturalari nisbatan yuqori bo’lgan qattiq moddalar. Vodorod antimonid (stibin) nihoyatda zaharli gaz. Metall Antimonidlar o’z xossalari bilan nitridlarga o’xshaydi. Davriy … Read More
ANTIMODDA — antizarralardan tashkil topgan materiya tizimi. Antinuklonlar antiyadroni, antiyadro bilan antielektronlar (pozitronlar) antiatomni, anti-atomlar antimolekulani hosil qiladi va hokazolar. Shu ravishda antizarralardan hosil bo’lgan turlicha antijismlar, antiyulduzlar, antigalaktikalar mavjud … Read More
ANTIMIOTIK MODDALAR – ko’z qorachig’ini kengaytiradigan dorilar; ular ko’z rangdor pardasining aylanma silliq muskullarini bo’shashtiradi (parasimpatik nerv impulsini to’xtatish hisobiga). Antimiotik moddalarga m – xolinoblokatorlar — atropin sulfat, platifillin gidrotartrat … Read More
