ALLA

ALLA — 1) bolani uxlatish jarayonida yakkaxonlik uslubida aytiladigan qo’shiq. O’zbek, uyg’ur va tojik xalqlari orasida Alla nomi bilan yuritiladi. Odatda oddiy kuylar bilan, ba’zida rechitativ tarzda, beshik yoki belanchakni … Read More

ALKOR

ALKOR, tog’zira (Athamanta macrophylla) — ziradoshlar oilasiga mansub o’q ildizli ko’p yillik rezavor o’simlik. Bo’yi 1-2 metr. Yoshiga qarab har yili bittadan 15 tagacha poya chiqaradi. Barglari murakkab, qalin. To’pgullari … Read More

ALKOGOLYAT VA FENOLYATLAR

ALKOGOLYAT VA FENOLYATLAR -spirtlar va fenollarning gidroksil guruhidagi vodorod atomining metallga almashinishidan hosil bo’lgan qattiq moddalar. Spirtda yaxshi eriydi. Alkogolyatlar ishqoriy va ishqoriy yer metallarni spirtda eritish yo’li bilan olinadi, … Read More

ALKOGOLSIZ (SPIRTSIZ) ICHIMLIKLAR

ALKOGOLSIZ (SPIRTSIZ) ICHIMLIKLAR — chanqov bosuvchi ichimliklar. Tarkibi va rang-tusi har xil qilib tayyorlanadi. Masalan, mineral suvlar, Pepsi kola, Koka kola, Fanta, Limonad, Kryushon, Ayron, Yaxna choy, Kvas va boshqalar.

ALKOGOLLAR

ALKOGOLLAR — uglevodorodlarning to’yingan uglerod atomida gidroksil (—on) guruhiga ega bo’lgan hosilalari, organik birikmalar.

ALKOGOLIZM

ALKOGOLIZM — tibbiyot nuqtai nazaridan spirtli ichimliklarni mudom ichaverish oqibatida ro’y beradigan surunkali kasallik; ashaddiy ichkilikbozlik. Keng ma’noda — spirtli ichimliklarni me’yoridan ortiq ichishning kishilar sog’lig’i va mehnat qobiliyatiga, ma’naviy … Read More

ALKOGOL PSIXOZLARI

ALKOGOL PSIXOZLARI, metalkogol psixozlar — alkogolizma» ro’y beradigan ekzogen-organik ruhiy kasalliklar majmui. Alokol psixozlari surunkali alkogolizmning o’rta va so’nggi bosqichlarida etil spirtining organizmda parchalanishi vaqtida hosil bo’ladigan zaharli moddalar ta’sirida … Read More

ALKINLAR

ALKINLAR — molekulasida uchlamchi bog’bo’lgan atsetilen qatori to’yinmagan uglevodorodlari. Ularning birinchi vakili atsetilen SN=SN dir. Atsetilendagi vodorod alkil radikallar bilan almashtirilsa, molekulasida uchlamchi bog’ bo’lgan gomologik qator hosil bo’ladi. Uning … Read More

ALKIMYO

ALKIMYO — 1) kimyo fanining Arabcha nomi; 2) hozirgi kimyoning ibtidosi. Alkimyoning rivojlanishida uch davr farq qilinadi: 1-davr — 2-6-asrlar, ikkinchi davr— 12— 14-asrlar va uchinchi davr— 15— 17-asrlar. Bu … Read More