Milliylik-millat ko'zgusi
Arxeologik kartografiyasi-tarixiy kartografiyaning maxsus tarmog’i; arxeologiya ma’lumotlari asosida turli xildagi tarixiy voqea va hodisalarni grafika asosida xaritaga tushirish. Arxeologik kartografiyasi tuzishda quyidagilar muhim: a) arxeologik madaniyatlarning joylashuvini ko’rsatish; b) arxeologik … Read More
Arxeologiya yodgorliklari-arxeologik tadqiqotlarning ob’yekti sifatida xizmat qiluvchi, yerning usti va ostida saqlanib qolgan qadimgi inshootlar va buyumlar. Arxeologiya yodgorliklari moddiy tarixiy manbalar bo’lib, ularni o’rganish bilan kishilik jamiyatining o’tmishi yoritiladi. … Read More
Arxeologiya buyumshunosligi-arxeologiyaning har bir arxeologik davrga oid buyum va jihozlarni o’rganadigan sohasi. Har bir buyumning o’ziga xos kelib chiqish va taraqqiyot tarixi bor. Hozirgi kunda ishlatilib turgan buyumlar (pichoq, qozon, … Read More
Arxeologik qazish-maxsus ruxsatnoma asosida yodgorliklar va madaniy qatlamni to’liq o’rganish imkonini beruvchi uslubga (avvalambor, stratigrafik uslubga) rioya qilingan holda arxeologik yodgorliklarni tadqiq etish. Arxeologik qazish turli arxeologik tekshirishning yakunlovchi bosqichi … Read More
Arxeologiya (arxeo… va logiya), Qadimshunoslik-qadimgi moddiy madaniyat yodgorliklariga asoslanib kishilik jamiyati, o’tmishini o’rganuvchi fan. Mehnat qurollari, uy-ro’zg’or buyumlari, qurol-yarog’lar, zeb-ziynatlar, uy-joy, ustaxonalar, mudofaa va irrigatsiya inshootlarining qoldiqlari hamda o’tmishga oid … Read More
Arxeologik sinov-arxeologik yodgorliklarni qayt etish (arxeologik xaritalar tuzish) va qazilma ishlari olib borish maqsadida o’tkaziladigan qidiruv ishlari. Arxeologik sinovda, odatda, har bir yodgorlik sinov tariqasida qisman qazib ko’rilib, uning bunyod … Read More
Arxeologik madaniyat-o’ziga xos etnografik xususiyatlari bilan ajralib turadigan muayyan davrga va hududga doir arxeologik yodgorliklar birligi. Ayrim yoki bir qancha belgilarga, xususan, sopol buyumlarning shakli, naqshi, marhumlarni dafn etish tartibi, … Read More
Arxeologik sanalash-arxeologik yodgorliklarning yoshini aniqlash. Ularning sanasi yil, yuz yillar, ming yillarda mutlaq, aniq ko’rsatilishi hamda boshqa yodgorliklarga nisbatan aniqlangan nisbiy (ilgari, so’nggi) bo’lishi mumkin. Arxeologik sanalash arxeologik usullar (stratigrafik, … Read More
Arxeologik kuzatish-arxeologik jihatdan tekshirilmagan joylarda xo’jalik tashkilotlari tomonidan ariq chiqarish, bino qurish, yer tekislash va hokazolar paytlarida yer tagidagi ba’zi moddiy madaniyat yodgorliklari yo’q bo’lib ketmasligi uchun, arxeologlarning o’sha joylarni … Read More
Arxeografiya (arxeo… va yunoncha grapho-yozaman)-yordamchi tarix fani; qo’lyozma manbalarni qayta ishlash usullari va ularni nashrga tayyorlash bilan shug’ullanadi. Tarixiy manbalarni nashr qilish birinchi marta G’arbiy Yevropada paydo bo’lgan (XV asr). … Read More
