Bo'lim: B harfi

BALANDLIK SHKALASI – gravitatsion maydondagi bir jinsli atmosferaning fizik ko’rsatkichlaridan biri. Osmon yoritqichi atmosferasining izotermik qatlami qalinligini ifodalaydi; Balandlik shkalasi balometrik formulada qo’llaniladi va chegaralarida bosim va zichlik 2,7 martaga … Read More

BALANDLIK TAYANCH NUQTALARI (geodeziyada) — joyda o’rni maxsus belgi — reper yoki marka bilan belgilanib, mutlaq balandligi juda aniq topiladigan nuqtalar (punktlar). Qurilishda, okean va dengiz sathi farqini aniqlashda, topografik … Read More

BALANDLIK MINTAQALARI – tog’larda mutlaq balandlikning ortib borishi bilan tabiiy xususiyatlarning qonuniy o’zgarishi. Geomorfologik, gidrologik, tuproq hosil bo’lish jarayonlari, o’simlik va hayvonot dunyosi tarkibining o’zgarishida kuzatiladi. Balandlik mintaqalarining xususiyatlari yon … Read More

BALANDLIK KOORDINATASI, mutlaq balandlik — geodeziyada yer sirtidagi nuqtalarning asos (boshlang’ich) deb qabul qilingan dengiz sathiga nisbatan balandligi (yoki mutlaq belgi). Nivelirlash yo’li bilan aniqlanadi. O’zbekistonda Boltiq dengizining o’rtacha sathi … Read More

BALANDLIK KASALLIGI – organizmning kasallik holati; siyrak havoli joylarda nafas olinganda ro’y berib, bunga asosan qonda kislorod yetishmasligi (gipoksiya) sabab bo’ladi. Juda baland yerlarga ko’tarilganda kuzatiladi. Balandlik kasalligiga ayrim a’zolarning, … Read More

BALANDLIK DOIRASI – Zenitdan o’tuvchi, matematik ufqqa tik katta doira. Gorizontal koordinatalarning biri, ya’ni yoritqichning ufqdan balandligi (h) Balandlik doirasi bo’ylab o’lchanadi.

BALANDLIK — 1) geometrik shakl (figura)ning berilgan to’g’ri chiziqli yoki tekis asosiga nisbatan: shakl nuqtalaridan asosiga tushirilgan perpendikulyar (tik chiziq) larning eng kattasi; 2) fazoviy shaklning chegaraviy nuqtalaridan asos tekisligiga … Read More

BALAND MASJID — Buxoro shahridagi guzar masjidi (16-asr). Bino murabba tarhli (pishiq g’ishtdan qurilgan), qalin devorli. Masjid xarsang toshlar ustiga qurilgan. Baland masjidning shim. va Sharqiy tomonlari naqshin shiftli ayvon … Read More

BALAND (BULAND) DARVOZA – Agra yaqinidagi Fotihpursikri shaharchasidagi saroy masjidining darvozasi. Akbarshoh davri (1556 — 1605) me’morligining mahobatli yodgorliklaridan biri. Baland Darvoza Gujarot viloyatining olinishi sharafiga, eski darvoza o’rniga qizil … Read More

BALALAYKA — uch torli, hamma torlari baravar chertib chalinadigan rus xalq musiqa asbobi. 18-asr boshida paydo bo’lib, rus xalqi orasida keng yoyilgan. Balalaykadan yakkanavozlik va ansambllarda, qo’shiq hamda raqslarga jo’rnavozliqda … Read More