Bo'lim: B harfi

BRUNO (BRUNO) JORDANO FILIPPO (1548, nola 1600.17.2, Rim) italyan faylasufi, kosmologi va shoiri; panteizm namoyandasi. Bruno xristian ilohiyoti asoslari bilan birga N. Kopernik nazariyasini o’rgandi. U yoshligidan turli nazariyalarga tanqidiy … Read More

BRUNELLESKI (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florentsiya — 1446.15.4) — italiyalik me’mor, haykaltarosh, olim. Uyg’onish davri me’morligi va kelajak aks etgan me’moriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimgi me’moriy an’analardan yangicha … Read More

BRUNEY, Bruneydorussalom (Brunei Darussalam) — Janubiy Sharqiy Osiyodagi davlat. Kalimantan orolining shimolida joylashgan. Maydoni 5,8 ming kilometr kvadrat, aholisi 300 ming kishi (1996). Poytaxti —Bandarseribegavan shahri. Ma’muriy jihatdan 4 okrugga … Read More

BRUKIT [inglizcha mineralogi G. J. Bruk (1771-1857) nomidan] — soda oksidlar kenja sinfiga mansub mineral, TiO2 ning uchta tabiiy polimorf modifikasiyasidan biri. Ba’zan tarkibida temir va niobiy qo’shimchasi bo’ladi. TiO6 … Read More

BRUDER (inglizcha brood — tuxum bosish) — inkubatoriya ochirilgan jo’jalarni dastlabki kunlarda issiq saqlovchi maxsus qurilma. Piramida shaklidagi zontdan iborat bo’lib, ichiga qizdirgich joylashtiriladi. Ko’chma, muqim (stasionar) va batereyali xillari … Read More

BROSHYURA (Fransuzcha brochure), risola — kichik hajmli (xalqaro amaliyotda 5-48 sahifali) bosma nashr.

BROSHANTIT (frantsuz mineralogi A. Broshan de Vile nomidan) — mineral. Kimyoviy formulasi Si4[(ON6) [SO4]. Monoklin singoniyali. Prizma, ignasimon kristallar, donachalar va yupqa parda holida. Rangi yashil, to’q yashil. Qattiqligi 3,5—4. … Read More

BROUN HARAKATI — muallaq zarralarning muhit molekulalari ta’sirida suyuqlik yoki gazlarda tartibsiz harakatlanishi. 1827 yilda R. Broun kashf etgan. Broun harakati tezligi muhit temperaturasi, qovushoqligi va zarra o’lchamlariga bog’liq. 1905-06 … Read More

BROUN (BROWN) ROBERT (1773.21.12, Montroz — 1858.10.6, London) — ingliz botanigi. Brounning morfologik, embriologik tadqiqotlari o’simliklarning tabiiy sistemasini tuzishda katta ahamiyatga ega. Broun urug’kurtakda murtak xaltachasi bo’lishini kashf qilgan, igna … Read More

BRONXOEKTATIK KASALLIK, bronxoektazlar (bronx va Yunoncha ektasis — cho’zilish) — nafas a’zolari kasalligi, bronxlarning kengayishi (bronxoektaz) bilan kechadi. Tug’ma (ko’p bronxoektazlar) va bronxlar devorining yallig’lanishi (o’pka sili, ko’kyo’tal, surunkali bronxit, … Read More