Bo'lim: Bilasizmi?

Tevaragimizni o’rab turgan kenglik yaqin masofadagi tele, radiostantsiyalarning radio to’lqinlari bilan doimo qamralgan bo’lishini bilasizmi? Mana shu to’lqinlar ta’sirida xonadagi barcha metall buyumlar hamisha yengil tebranib turadi. Agar bu buyumlar … Read More

To’xtovsiz harakatlanib turgan yoki turg’un holatdan predmet (tebranayotgan qo’ng’iroq yoki tor, sakratilayotgan koptok, uchayotgan qush, qulayotgan daraxt) o’z atrofiga prujinaday siqiq to’lqinlar yoki tebranishlar tarqatadi, ular havo orqali bizning qulog’imizga … Read More

Biologlarning aytishicha, shovqin — bu, havoning mexanik tebranishlari bo’lib, biz ularni o’zimizning eshitish organlarimiz orqali qabul qilamiz. Shovqinlar eshituv organlarimizga kelib urilishi bilanoq ularni qabul qilish mumkin bo’ladi. Bu tebranishlar … Read More

Bizni har xil shovqinlar va tovushlar qurshab olgan. Tovush to’lqinlari kenglikda tarqalib, beton devorlarda aks — sado beradi, yupqa to’siqlardan sizib o’tadi, ulardan polda zirillash paydo bo’ladi. Akustika — tovushlar … Read More

Yorug’lik nurini shisha prizma orqali o’tkazib, Isaak Nyuton Quyosh yorug’ligi har xil ranglardan iborat bo’lishini isbot qildi. Quyosh nuri prizmada sinib, sprktr — nurlar taramini hosil qiladi. Spektr 6 yoki … Read More

Golografiya rus fizigi Yu. Denisyuk tomonidan 1968 yilda ixtiro qilingan. U lazer nurlanishidan foydalanishda eng qiziqarli sohalardan biri hisoblanadi. Tadqiqotchilarning aniqlashicha, biron — bir predmetni lazer nuri bilan nurlantirishda nur … Read More

Lazer — ingichka, ko’zni qamashtiradigan darajada o’tkir yorug’ nur tarqatuvchi pribor. Uning manbai uncha katta bo’lmagan kristall yoki gaz to’ldirilgan ampuladir. Magnit maydoni ta’sirida u to’qqizil yoki zangori nur tarqatadi. … Read More

Yorug’lik — insoniyat uchun hamon ulkan jumboq bo’lib qolmoqda. Bilamizki, yorug’lik to’lqinlari tarqaladi va yorug’lik to’lqinlari birgalikda kelayotgan elektr va magnit tebranishlardan iboratdir. Bu — elektrmagnit to’lqin turlaridan biri. 1900 … Read More

Bu nazariya e’lon qilinganida, uni dunyo bo’yicha jamlab kelganda ham biron o’ntacha olim tushuna olsa kerak, deb taxmin qilishgan edi! Mana, nima sababdan biz bu o’rinda uning texnikaviy, ya’ni mahoratga … Read More

Qotishmalar, yoki boshqacha aytganda, qattiq qorishmalar ikki va undan ko’p miqdordagi suyuq aralashmalarni qotirish asosida vujudga keladi. Qotishmalar asosan (yoki faqat) metallardan iborat «metalli» va «metallmas» qotishmalarga ajratiladi. Metalmas qotishmalarga … Read More