Bo'lim: Bilasizmi?

Parashyut — havoning qarshiligini vujudga keltiruvchi ulkan «soyabon»dir. Parashyutning yordamida odam osmondan yerga ohistalik bilan tushadi va bunday tushish paytida jarohatlanishning oldi olinadi. Parashyut — uchish qurilmalari to’g’risidagi fikr-rejalarning eng … Read More

«Tovushli to’siq» iborasi muayyan bir tezlikda uchib borayotgan tayyoraning harakati paytida vujudga keladigan vaziyatni unchalik to’g’ri izohlay olmaydi. Masalan, bu ibora kishini tayyora tovush tezligiga yetganida uning oldida bironta «to’siq» … Read More

Tovushdan tez uchuvchi tayyora uchuvchisi tayyora halokatga uchragan paytda parashyut bilan sakray olmaydi. Bunday hodisalar uchun maxsus йurilma o’ylab topilgan bo’lib, uchuvchining o’rindig’i uchuvchi va parashyut bilan birga tayyoradan irg’itiladi. … Read More

XVIII asrdayoq shveytsariyalik fizik olim Daniel Bernulli gaz oqimining tezligi oqim kengligi bilan uzviy bog’liq ekanligini kashf etgan edi. Keyinchalik bu qonun uning nomi bilan ataldi. Tayyoraning ishlash usullari xuddi … Read More

Qanotlar yordamida uchish g’oyasini ilk bor Leonardo da Vinchi tilga olgan edi. Lekin bunday apparatni birinchi marta qurishga 1660 yilda birinchi bo’lib uringan shaxs ingliz Robert Guk edi. Biroq uning … Read More

Bu shunday odamki, hayotini xavf-xatar ostiga qo’yib avtomashina ruliga yoki tayyora shturvaliga o’tiradi. Sinovchi jasur va hech bir holatda o’zini yo’qotib qo’ymaydigan odam bo’lishi shart. Har qanday transport vositasi, mayliga … Read More

Birinchi bo’lib havoga ko’tarilgan kishilar aka-uka Mongolfelardir. Ular issiq havo sovuq havoga nisbatan yengil ekanligini kashf etdilar. Shunday ekan, havo sharini bunday havo bilan to’ldirsa bo’ladi-ku? Va shu usulda 1783 … Read More

Aeropoezdlar temir izlardan emas, balki faqat beton yo’llar orqali harakatlanadi. Harakatlanayotganda u havoli yostiqqa, ya’ni yo’naltiruvchi temir iz bilan poyezd asosi o’rtasidagigi yuksak bosimli havo sathiga «tayanadi». Texnikaning rivojlanishi jarayonida … Read More

Bir mahallarda poyezdlar ancha sekinlik bilan yo’l bosgan. XIX asrda Viktoriya malikasi, masalan, qirol ketayotgan poyezdning soatiga 48 kilometrdan tez yurishiga ruxsat bermagan. Hozirgi paytda butun dunyoda tezyurar poyezdlar qatnayapti. … Read More

Bu asbob yordamida kemalar ostidagi suvning chuqurligini o’lchash, suv ostidagi ob’yektlarni aniqlash va hatto ovlash uchun baliq galalarini qidirib topish mumkin. Gidrolokatorlar «sonarlar» va «shumopelengator»lar deb ham ataladi. Ularning ishlash … Read More