Bo'lim: D harfi

DUR, inju (Xitoy tilidan) — 1) mollyuskalarning mantiya terisida sharsimon yoki noto’g’ri shaklda paydo bo’ladigan mahsulot. Durning tarkibi chig’anoqlar tarkibidan farq qilmaydi va asosan kaltsitdan iborat. Juda oz miqdorda suv, … Read More

DUPLIKATSIYA (lotincha duplicatio — ikki marta ortish) — xromosomalar bir qismining ikki yoki ko’proq marta ortishi tufayli ularning o’zgarishi. Duplikatsiya xromosomalar qismlarining o’zaro almashinuvi yoki gomologik xromosomalar o’rtasidagi krossingover bir … Read More

DUPLEKS JARAYON (metallurgiyada) — ketma-ket joylashgan ikki eritish agregatida po’lat olish usuli. Konvertermarten pechi, Konverter-elektr pechi, induktsion vakuum pechi-vakkumli yoy pechi Dupleks jarayonga misol bo’la oladi. Sifatli po’lat olish uchun … Read More

DUPLEKS ALOQA (lotincha duplex — ikki tomonlama, qo’sh) — ikki tomonlama elektr aloqa usuli; bunda xabarlarni bir vaqtning o’zida ham uzatish, ham qabul qilish mumkin. Dupleks aloqa punktlarining har birida … Read More

DUOXONLIK — duo o’qish, dam solish bilan shug’ullanish. Islom an’analari bo’yicha Qur’oni Karim va xadisi shariflarda ko’rsatilgan muayyan duolar o’qib turiladi. Ayni vaqtda mantiqsiz, poyma-poy so’zlarni o’zicha o’qib dam solish … Read More

DUOTUZI, manglaytuzi — yakka holda peshonaga, juft holda chakkaga taqiladigan taqinchoq; ziynat buyumi. Xorazm ayollarining yomon ko’zdan asrovchi tumori. Tuzilishi yengil shabaka usulidagi aylanma naqshlar bilan qoplangan zarhallangan kumush turunj … Read More

DUOYI BAD (fors— qarg’ish) — kimnidir qarg’ab, uning zarariga qilingan duo. Masalan, ota-ona qarg’ishi, mazlum qarg’ishi va hokazolar. Xadisi sharifda ota-ona, musofir va mazlum (zulm qilingan) larning duolari shaksiz qabul … Read More

DUODENOSTAZ — o’n ikki barmoq ichak harakat faoliyatining buzilishi. Bunda ichakda suyuq bo’tqaga o’xshash ovqat luqmasi (ximus) turib qoladi. O’n ikki barmoq ichak yo’lining mexanik sabablarga ko’ra qisman to’silib qolishi … Read More

DUOBASOY — Surxondaryo viloyati Sariosiyo va uzun tumanlaridagi soy. Yuqori oqimida Chormogolsoy, quyi oqimida Choshsoy deb nomlanadi. To’polon suv omboriga quyiladi. Boysun tog’ tizmasining Xo’japiryon va xursand-tog’ tarmoqlari Sharqiy yon … Read More

DUO — Xudoga iltijo qilib, o’zi yoki boshqalar uchun uzoq umr, baxt, najot tilash va yomonlikni qaytarishni so’rash. Bunda Duo qiluvchi ma’lum bir xatti-harakatni ado etadi (masalan, musulmonlarda ikki qo’lini … Read More