Bo'lim: D harfi

DUMBA — dumbali qo’y zotlarining dum ildizi va dumg’aza ostonasida, teri ostida hosil bo’luvchi yog’to’plami (dumba yog’i nomi bilan ma’lum). Dumbali qo’ylar 10-15 kilogrammgacha, bo’rdoqiga boqilganda o’ta semiz qo’chqorlar 40-45 … Read More

DUMALOQKO’L – 1970 yillargacha Amudaryoning quyi oqimida mavjud bo’lgan ko’l. Maydoni 720 gektar, o’rtacha chuqurligi 2,5 metr bo’lib, maydonining 70%ni qamishzor tashkil etgan. Ko’l atrofini qalin to’qayzorlar o’ragan. Dumaloqko’l Amudaryoning … Read More

DUMA (ruscha — fikrlamoq) — Rossiyadagi qonun chiqaruvchi-kengashuvchi, vakolatli muassasa (Boyarlar dumasi, Davlat dumasi); shaharning o’zini-o’zi boshqarish organlari (shahar dumasi).

DUM — umurtqali hayvonlar tanasining keyingi qismi. Dum suvda hayot kechiruvchi hayvonlarda tana bilan bir tekis qo’shilib ketgan dumsuzgichni hosil qiladi. Ko’pchilik quruqlikda yashaydigan hayvonlarda Dum harakatlanish funktsiyasini bajarmaydi, faqat … Read More

DULBEKKO (DULBECCO) RENATO (1914) — amerikalik virusolog. Millati italyan, 1947 yildan AQSh da. Tarkibida dezoksiribonuklein kislota (DNK) bo’lgan onkogen viruslarning normal hujayralar bilan o’zaro ta’sirlashish mexanizmini tadqiq qildi. Viruslar DNK … Read More

DULO — qadimgi turkiy bulg’orlar (protobolgarlar) urug’i. Dunaybo’yi Bulg’oriyasi tashkil etilgunga qadar ma’lum bo’lgan qadimgi xonlar sulolasi Dulodan boshlangan. Birinchi bulg’or podsholigi vujudga kelgan paytdan e’tiboran (681 yil) uning vakillari … Read More

DUKCHILIK, yikchilik – DUK (yik) yasash kasbi. Gazlama qo’lda to’qilgan davrlarda bu kasb keng tarqalgan. O’tmishda deyarli barcha shahar va ayrim yirik qishloq bozorlarida Dukchilik do’konlari bo’lgan. Do’konda Dukchi o’z … Read More

DUKKAKLI DON EKINLARI – don (urug’) olish uchun ekiladigan o’simliklar; dukkakdoshlarning (Fabaceae) kapalakgullilar kenja oilasiga (Papilionaceae) mansub; shuningdek, ulardan tuproq unumdorligini oshirish uchun almashlab ekishda foydalaniladi. Dunyo bo’yicha Dukkakli Don … Read More

DUKKAKDOSHLAR, dukkaklilar (Fabaceae, Leguminoasae) — ikki pallali o’simliklar oilasi (ko’p yillik va bir yillik o’tlar, chala butalar, butalar, lianalar va daraxtlar), 500 dan ortiq turkum, 12000 turni o’z ichiga oladi. … Read More

DUKKAK — dukkakdoshlar mevasi; bitta urug’chibargdan hosil bo’ladi. Ko’pincha yuqorisidan pastgacha ikkita chok bilan ochiladi (no’xat, loviya va boshqalar), ba’zi turlarida ochilmaydi (qashqarbeda, sebarga, yeryong’oq). Yeryong’oqning dukkagi tuproq ichida etiladi. … Read More