Bo'lim: D harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Do’zax (forscha), Jahannam (arabcha)-ko’pchilik diniy ta’limotlarga ko’ra, din talablarini bajarmagan gunohkorlar oxiratda jazolanadigan joy. Zardushtiylik, yahudiylik, xristianlik, islom dinlaridagi asosiy tushunchalardan biri. Islom aqidagiga ko’ra, Do’zaxni Alloh kofirlarga va gunohkor … Read More

Dyaklo (litchi doklas-o’lpon, soliq)-Buyuk Litva knyazligida XVI asr o’rtalarigacha don bilan olingan mahsulot solig’i. Dyakloning miqdori o’zgarib turgan (1510 yili 4 bochka sulidan iborat bo’lgan). Dyaklo mahsulot solig’i bo’lib, odatda, … Read More

Dyakon (yunoncha diakonos-xizmatchi)-pravoslav cherkovida darajasi bo’yicha 3-o’rinda turuvchi ruhoniy. Xristianlikning ilk davrlarida diniy jamoaning xo’jalik ishlarini yuritish uchun saylangan shaxs bo’lgan. Keyinroq, yepiskoplarning paydo bo’lishi bilan ular va papalik o’rtasidagi … Read More

Dyak (yunoncha diakonos-xizmatchi)-munshi, kotib, mirza. Qadimgi Rusda ayrim muassasa (mahkama)larda munshi (kotib) vazifasini bajargan mansabdor, XIV-XV asrlarda davlat muassasalarining xodimi. Dyak dvoryanlar, ruhoniylar va savdogarlar ichidan tanlab olingan va bevosita … Read More

Dyesmo (ispancha diezmo)-XVI-XIX asr boshlarida Amerikadagi ispan mustamlakalari, shuningdek, Filippinda va portugallarning Osiyo hamda Afrikadagi mustamlakalarida aholidan undirilgan hosilning 1/10 qismi miqdoridagi soliq. Mustamlakalar mustaqillikni qo’lga kiritgach, Dyesmo bekor qilingan.

Duhul (urducha katta nog’ora)-qadimgi do’l nog’ora, Turkiston va Hindiston xalqlari orasida harbiy yurishlardan, ovga chiqishdan va jazolash paytidan darak berish uchun chalingan. Qorovul almashuvida, lashkar yig’ishda ham Duhul qo’llangan.

Dug’ma (turkcha)-Xiva xonligi davrida Xorazmdagi qullar.

Duche (italyancha duce-yo’lboshchi)-yo’lboshchi, dohiy, bosh rahbar. Nemis fashizmining bosh rahbari A.Gitlerni fyurer deb ataganlaridek, Italiyada fashizm B.Mussolining (1883-1945) unvoni.

Duchento (italyancha ducento-ayni ma’nosi ikki yuz)-XIII asrning italyancha nomi. Italiya san’ati tarixida protorenessansga asos solgan davr. O’rta asrlar san’atida realistik tendentsiyalarning o’sishi, real dunyoga va antik merosga qiziqishning ortishi bilan … Read More

Duumvirlar (lotincha duo-ikki va vir-er)-Qadimgi Rimda Italiya munitsipiyalari va koloniyalarda ikki amaldor shaxs; konsul hokimiyatiga o’xshash vakolatlarga ega bo’lishgan.