ELEMENTAR GEOMETRIYA

ELEMENTAR GEOMETRIYA — geometriyaning aylana, nuqta, kesma, to’g’ri chiziq, burchak, tekislik, ellips, tsilindr kabi figuralarning xususiyatlari hamda ulardan tashkil topgan sodda figuralarning o’zaro vaziyati, tengligi masalalari bilan shug’ullanadigan bo’limi. Unda … Read More

ELEKTROENTSEFALOGRAFIYA

ELEKTROENTSEFALOGRAFIYA (elektro… va Yunoncha bosh miya va … grafiya) — bosh miya faoliyatini tekshirish usuli; bosh miyaning bioelektrik faolligini elektroentsefalograf vositasida yozib olish. Bosh miyada sodir bo’ladigan bioelektrik faol harakatlarni … Read More

ELEKTROFOTOGRAFIYA

ELEKTROFOTOGRAFIYA — yorug’lik sezgir elektrofotografik materiallar (EFM) da, ya’ni yorug’lik ta’sirida elektr o’tkazuvchanligini o’zgartiradigan fotoyarimo’tkazgich (FYAO’) qatlam (o’tkazgich asosiga surkaladigan) da fotografik tasvir hosil qilish jarayoni. Tasvir hosil qilishdan oldin … Read More

ELEKTROFOREZ

ELEKTROFOREZ (elektro… va Yunoncha — siljish), galvanoterapiya, dorili elektroforez — organizmga o’zgarmas tok va shifobaxsh moddalar bilan ta’sir etib davolash usuli; bunda organizmga dorilar past kuchlanishli o’zgarmas elektr toki (galvanik … Read More

ELEKTROFIZIOLOGIYA

ELEKTROFIZIOLOGIYA — fiziologiyaning bir bo’limi; hujayralar, to’qimalar, organlardagi elektr hodisalar (bioelektrik potentsiallar)ni hamda elektr tokening organizmga ta’siri mexanizmini o’rganadi. «Hayvonlardagi elektrlanish» to’g’risidagi dastlabki ma’lumotlarni 18-asrda italiyalik anatom va fiziolog L. … Read More

ELEKTROTEXNIKA SANOATI

ELEKTROTEXNIKA SANOATI — elektr energiyasini hosil qilish, uzatish va iste’mol qilish uchun elektrotexnika mahsulotlari ishlab chiqaradigan sanoat tarmog’i. Bug’ va gaz turbinalari uchun generatorlar, gidrogeneratorlar, elektr mashinalari, shu jumladan, elektrovozlar, … Read More

ELEKTROTEXNIKA PO’LATI

ELEKTROTEXNIKA PO’LATI — magnit jihatdan yumshoq yupqa list po’lat. Elektrotexnika jihozlari (transformator, generator va boshqalar) ning magnit o’tkazgichi (o’zagi) ni yasash uchun ishlatiladi. Magnit xossasi darajasiga qarab, po’latga har xil … Read More

ELEKTROTEXNIKA

ELEKTROTEXNIKA (elektro… va texnika) — fan va texnikaning energiyani o’zgartirish, materiallar ishlab chiqarish hamda ularga ishlov berish, axborotlarni uzatish va boshqalar masalalarni amalga oshirishda elektr va magnit hodisalardan foydalanish bilan … Read More

ELEKTROSTATIKA

ELEKTROSTATIKA — fizikaning harakatsiz elektr zaryadlar maydoni va ularning o’zaro ta’sirini o’rganadigan bo’limi. Harakatsiz elektr zaryadlar hosil qilgan elektr maydon elektrostatik maydon deyiladi. Elektrostatikaning asosiy tenglamalari Maksvell tenglamalarining xususiy holidir. … Read More

ELEKTRONOPTIK ABERRASIYALAR

ELEKTRONOPTIK ABERRASIYALAR — elektronoptik tizim (masalan, elektron linzalar)ning risoladagidek (ideal) emasligi va boshqalar omillar tufayli tasvirning buzilishi (aniq chiqmasligi, asliga to’liq mos kelmasligi yoki chaplashib ko’rinishi). Elektronoptik qurilmalarda tizimning optik … Read More