Bo'lim: E harfi

EGOIZM (lotincha — men) — o’z foydasi, manfaatini ko’zlovchi hatti-harakat, o’z manfaatini boshqa kishilar manfaatidan ustun qo’yish. Egoizmning aksi — altruizm.

EVTEKTOID (evtektika va Yunoncha emok — tur) — qattiq eritma (masalan, po’lat, bronza) sovitilganda hosil bo’ladigan suyuq sistema; evtektika. Holat diagrammasida qattiq eritmaning undan ajraladigan fazalari (masalan, po’latdagi perlit) bilan … Read More

EVRIFAGIYA (evri… va Yunoncha rpaeesh — yamoq), hammaxo’rlik — hayvonlarning eng xilma-xil, ya’ni o’simlik va hayvon mahsulotlari bilan oziqlanishi. Evrifagiya ko’plab hayvon turlari, yovvoyi cho’chqa, qo’ng’ir ayiq, kulrang kalamush, qarg’alar; … Read More

EVRITOP ORGANIZMLAR (evri… va Yunoncha 1oro8 — joy) — xilma-xil muhit sharoitida hayot kechira oladigan va keng miqyosda ekologik chidamlilikka ega bo’lgan hayvon va o’simliklar. Evritop organizmlar areali, odatda, keng. … Read More

EVRITERM ORGANIZMLAR (evri… va Yunoncha 1eggpe — issiq) — muhit haroratining keng miqyosda o’zgarishiga chidamli, odatda, keng tarqalgan organizmlar. Evritermlilik organizmning chidamligi yoki organizm faol termoregulyasiya mexanizmlari (hayvonlarda, bundan tashqari, … Read More

EVRISTIKA (Yunoncha peshtzko — izlayman, topaman) — 1) masala yechishning maxsus usullari (evristik usullar). Masalani aniq matematik modellarga tayanib va an’anaviy usullardan foydalanib echishning aksi. Evristik usullardan foydalanish masalani yechish … Read More

EVRIGALIN HAYVONLAR (evri… va Yunoncha panpok — sho’rlangan) — muhit sho’rlanishining keng miqyosda o’zgarishiga chidamli bo’lgan suv yoki tuproq hayvonlari. Evrigalin hayvonlarga dengiz sohilida, daryolar quyilishida, sho’rlangan yoki kuchli sho’rlangan … Read More

EVRIBIONTLAR (evri… va Yunoncha ‘yup1o8 — yashayotgan) — atrof muhit omillarining keng miqyosda o’zgarishi sharoitida yashay oladigan hayvonlar yoki o’simliklar. Masalan, kontinental iqlimda yashaydigan ko’pchilik quruqlik hayvonlari harorat, namlik, quyosh … Read More

EVRI… (Yunoncha eshu — keng) — o’zlashma qo’shma so’larning birinchi qismi; keng, bepoyon, xilma-xil kabi ma’nolarni bildiradi (masalan, evribiontlar).

EVPATRIYLAR, evpatriylar (Yunoncha — mo’tabar otalar) — Afinada zodagon yer egalari. Rivoyatlarga ko’ra, Tesey davrida (miloddan avvalgi taxminan 13-asr) tashkil topgan erkin aholining 3 tabaqasidan biri (geomorlar — mayda yer … Read More