Bo'lim: F harfi

FORTRAN [inglizcha for (mula) tran (slation) — formulalar tarjimasi] — EHM (kompyuter) yordamida ilmiy-texnikaviy masalalarni yechish algoritmini bayon qilish uchun qo’llaniladigan programmalash tili. 1957 yilda ishlab chiqilgan (AQSh). Fortranning ko’pchilik … Read More

FORTIFIKATSIYA (lotincha Fortification istehkom) — 1) qo’shin pozitsiyalarini mustahkamlash va shikaet beruvchi qurollar ta’siridan saqlanish usullari haqidagi fan; 2) harbiy muhandislik ishining tarmog’i.

FOSIQ (Arabcha — yo’ldan adashgan, axloqsiz) — 1) Islom an’anasida diniy majburiyatlarni ado etmagan gunohkor. Qur’onda yahudiylar, xristianlar, mushriklar va munofiqlar haqida so’z borarkan, ko’plarining Fosiq ekanligi bildiriladi, ayrim oyatlarda … Read More

FOSFAMID, bi58, rogor (S5N,2 NO, PS2) — sirtdan va singib ta’sir etuvchi insektisid va akarisid. 40% li emulgirlanuvchi kukun holida ishlab chiqariladi. O’simlikxo’r kanalar, shira, tripe hamda barg kemiruvchi zararkunandalarga … Read More

FRANTSUZLAR — xalq. Frantsiyaning asosiy aholisi. 57 millionga yaqin kishi (1990-yillar o’rtalari). Frantsuz tilida so’zlashadi. Dindorlari katoliklar. Frantsuzlarning etnogenezida miloddan avvalgi 1-ming yillik o’rtalarida hozirgi Frantsiya hududiga kelib joylashgan kelt … Read More

FRANTSIYA (France). Frantsiya Respublikasi (Republigue Franchise) — G’arbiy Yevropadagi davlat. G’arbda va shimolda Atlantika okeani hamda Lamansh bo’g’ozi, Janubda O’rta dengiz bilan o’ralgan. Maydoni 547,03 ming kilometr kvadrat. Aholisi 60,424 … Read More

FRANTSIYA KAMPANIYASI (1940. 10.5 — 24.6) — 2-jahon urushi davrida Frantsiyadagi hujumkorlik harakatlari. May oyida vermaxt qo’shinlari Lyuksemburg va Belgiya orqali hujum qilib, Kale rayonida Lamansh sohiliga yorib chiqqanlar va … Read More

FRIDEL (FRIDEL) SHARL (1832.12.3, Strasburg — 1899.20.4, Montoban) — frantsuz organik kimyogari va mineralogi. Parij Fanlar Akademiyasi a’zosi (1878 yildan), Peterburg Fanlar Akademiyasi xorijiy muxbir a’zosi (1894 yildan). Strasburg universitetini … Read More

FRISH (FRISCH) KARL FON (1886. 20.11, Vena 1982.12.6, Myunxen) nemis fiziologi va etnologi. Vena universitetini tugatgan (1910), Myunxen universiteti professor (1950 yildan). Ilmiy ishlari baliqlar va hasharotlarning sezish organlarini o’rganishga … Read More

FTALAT KISLOTALAR, benzol dikarbon kislotalar, S6N4(soon)2 — aromatik qatorning 2 asosli karbon kislotalari. 3 ta izomer holida mavjud: orioftalat yoki to’g’ridan-to’g’ri ftalat kislota (suyuqlanish temperaturasi 200°); metaftalat yoki izoftalat kislota … Read More