Bo'lim: F harfi

FRANK ILYA MIXAYLOVICH (1908— 1990) — rus fizigi, akademik (1968), Moskva universitetini tugatgan (1930). Davlat optika institutida (1930-34), SSSR Fanlar Akademiyasi Fizika institutida (1934-1970) ishlagan. Neytron fizikasi laboratoriya mudiri (1957 … Read More

FLYUORIT (lotincha fluor — oqim), plavik shpati — ftoridlar sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi Sag’2; , ba’zan sa, oz miqdorda Y ( i t troflyuorit), noyob er elementlari (TR), Sr, … Read More

FLYUGER (nemischa Fluger, gollandcha vleugel — qanot) — shamol yo’nalishi va tezligini aniklaydigan qurilma. U vertikal o’qqa qo’zg’almas qilib mahkamlangan shamol yo’nalishi ko’rsatkichlari, sterjenda erkin aylanuvchi posangili flyugarka (qanotcha)lar, yoy … Read More

FLYUVIOGLYATSIAL YOTQIZIQLAR (lotincha fluvius — daryo, oqim va glacies — muz) — erigan muzlik suvlar oqimi yotqiziklari. Flyuvioglyatsial yotqiziqlar 2 tipga: muz oldi va muz ichidagilarga bo’linadi. Muz oldi Flyuvioglyatsial … Read More

FLUORESSENTSIYA (flyuorit va lotincha escent — kuchsiz ta’sirni ifodalovchi suffiks), flyuoressentsiya — qisqa vaqtda so’nadigan lyuminissentsiya. Odatda, Fluoressentsiya atom va molekulalarning spontan kvant o’tishlarida sodir bo’ladi, shuning uchun Fluoressentsiya davomiyligi … Read More

FOYDA — tovarlar va xizmatlarni sotishdan olingan daromadning bu tovarlarni ishlab chiqarish va sotish xarajatlaridan ortiq qismi. Korxonalar va tadbirkorlar xo’jalik faoliyati moliyaviy natijalarining asosiy ko’rsatkichlaridan biri. Foyda pulda ifodalanadi. … Read More

FOKUS (matematikada) — 1) ikkinchi tartibli egri chiziq (ellips, giperbola, parabola) ning fokusi ushbu egri chiziq tekisligidagi shunday G’ nuqtani, unda egri chiziqdagi har qanday nuqta bilan G’orasidagi masofaning direktrisagacha … Read More

FOKUS (lotincha focus — o’choq, olov), optikada — nurlarning parallel dastasi optik tizimdan o’tganidan so’ng dasta nurlari kesishadigan (yoki, agar tizim parallel dastani yoyiluvchi dastaga aylantirsa, nurlarning davomi kesishadigan) nuqta. … Read More

FOKSTROT (inglizcha fox — tulki va trot — yo’rtish, tez yurish) — salon raqsi. 20-asr boshida AQShda jaz raqslari asosida paydo bo’lib, 1-jahon urushidan so’ng ommaviylashgan Yevropa raqsi. O’zbekistonda 1930-40-yillardan … Read More

FOMOZ — sabzavot ekinlarining yuqumli kasalligi. Phoma turkumiga mansub zamburug’lar qo’zg’atadi. Karam (qo’zg’ato’vchisi — P. lingam), sabzi (qo’zg’atuvchisi — P.rostrupii), kartoshka (qo’zg’atuvchisi — P. solanicola), lavlagi (qo’zg’atuvchisi — R. E1ae)ning … Read More