Bo'lim: F harfi

FEOD (so’nggi lotincha feodum) — o’rta asrlarda G’arbiy Yevropada senor tomonidan o’zining vassaliga merosiy mulk sifatida in’om etilgan yerlar (yoki qayd etilgan daromad). Buning evaziga vassallar harbiy, saroy (senorial sudlarda … Read More

FARNAK I (? — miloddan avvalgi 169) — Pont podsholigi shohi (taxminan 185-169). Qora dengizning Janubiy sohillaridagi katta hududni Pontga qo’shib olgan, xususan, 183-179 yillarda yunon shaharlari: Sinopa, Amisos, Armena, … Read More

FARISHTA — iudaizm, xristianlik, Islom va boshqa ba’zi dinlarda Xudoning amrini bajaruvchi g’ayritabiiy mavjudot. Farishta son-sanoqsiz bo’lib, har biri ma’lum vazifani bajaradi. Masalan, Islomda har bir odamning savob va gunoh … Read More

FARENGEYT (Fahrenheit) Gabriel Daniyel (1686-1736) — nemis fizigi. Buyuk Britaniya va Niderlandiyada ishlagan. Spirtli (1709) va simobli (1714) termometrlar yasagan. O’z nomi bilan ataladigan temperatura shkalasini taklif qilgan. Unda umum … Read More

FARASMAN — Xorazm podshosi (miloddan avvalgi 4-asr). Farasman haqida uzuqyuluq ma’lumotlar saqlanib qolgan. Miloddan avvalgi 328 yil makedoniyalik Aleksandrning O’rta Osiyoga yurishi chog’ida Farasman 1500 kishilik otliq qo’shini bilan Aleksandrning … Read More

FARADOMETR, faradmetr (farada va …metr) — sanoat chastotasidagi o’zgaruvchan tok elektrotexnika buyumlari (kondensatorlar, kabellar va b.)ning elektr sig’imini o’lchash uchun mo’ljallangan asbob. Faradometrda bevosita o’lchovchi mexanizm sifatida elektromagnit, elektrodinamik yoki … Read More

FARADEY SONI, Faradey doimiysi (F) — fizik doimiy; elektrolitdan elektr zaryad o’tganda elektrodda 1 Mel, bir valentli moda ajratadigan elektr miqdori. Faradey soni Avogadro doimiysi NA bilan elementar zaryad e … Read More

FARADEY MAYKL (1791.22.9 London — 1867.25.8) — ingliz fizigi. kimyogari, elektromagnit maydoni ta’limoti asoschisi, London Qirollik jamiyati a’zosi (1824). Peterburg Fanlar Akademiyasi a’zosi (1830). London Qirollik jamiyati institutida assistent (1913), … Read More

FARADA — xalqaro birliklar tizimisida elektr sig’im birligi. Qisqacha F bilan belgilanadi. O’tkazgichdan 1 Kulon elektr zaryad miqdori o’tganda uning potentsiali 1 voltga ortsa, o’tkazgichning elektr sig’imi 1 F ga … Read More

FENIL, S6N5 — bir valentli organik radikal, benzol qoldig’i. Ko’pgina aromatik qator birikmalari tarkibiga kiradi.