KADETLAR

KADETLAR (Fransuzcha cadet — kichik so’zidan) — I) o’rta asrlarda Frantsiya va Prussiyada ofitserlikka erishguncha oddiy askar bo’lib xizmat qiluvchi yosh dvoryanlar; 2) 1917 yilga qadar Rossiya hamda ba’zi chet … Read More

KADASTR

KADASTR (Fransuzcha cadastre) — muayyan ob’ektlar to’g’risida tartiblashtirilgan aniq, va zaruriy ma’lumotlar majmui, ro’yxati, reestri (masalan, yer kadastri, suv kadastri kabilar). Rasmiy davlat organi yoki muassasasi tomonidan tuziladi va yuritiladi. … Read More

KAGOR

KAGOR (Frantsiyaning Kagor shahri nomidan) — qizil rangli uzum navlari (Kaberne-Sovinon, Kaxeti, Saperavi, Takveri, Morastel va boshqalar) dan tayyorlanadigan desert vino turi. Kagor quyuq to’q qizil rangi bilan ajralib turadi. … Read More

KAVITATSIYA

KAVITATSIYA (lotincha cavitas — bo’shliq)— suyuqlik ichida gaz, bug’ yoki ularning aralashmasi bilan to’lgan bo’shliq (kavitatsiya pufakchalari) hosil bo’lish hodisasi. Tez oqayotgan suyuqlikda bosimning ma’lum kritik qiymatgacha kamayishi (gidrodinamik Kavitatsiya) … Read More

KADENTSIYA

KADENTSIYA, kadans (lotincha cado — tugayapman) — 1) muayyan musiqa tuzilmasini yakunlovchi garmonik yoki oqang iborasi, kuy yoki akkordlar rivojiga yaxlitlikni baxsh etadi. Kadentsiyaning bir nechta turi bo’lib (to’liq, mukammal, … Read More

KAGOSIMA

KAGOSIMA — Yaponiyadagi Shahar va port. Kyusyu orolining Janub qismida, kagosima prefekturasining ma’muriy Markazi. Aholisi 546,2 ming kishi (1995). Transport yo’llari tuguni. To’qimachilik (asosan, ip gazlama va shoyi), kimyo, metallurgiya, … Read More

KAGAROV FARRUX ABDULLAYEVICH

KAGAROV FARRUX ABDULLAYEVICH (1937.23.11 — Toshkent — 2001.21.1) — grafik rassom, plakatchi; O’zbekiston xalq rassomi (1989). Toshkent pedagogika institutining badiiy grafika fakultetini tugatgan (1959). Asosan, siyosiy plakat, kitob bezagi va … Read More

KAVSH QAYTARUVCHILAR

KAVSH QAYTARUVCHILAR, kavshovchilar (Ruminantia) — juft tuyoqli sut emizuvchilar kenja turkumi. Ko’pchiligining oshqozoni to’rt bo’lim: katta qorin, tur qorin, qatqorin va shirdondan iborat; ba’zi bir Kavsh qaytaruvchilarda qat-qorin yo’q. Yaxshi … Read More

KAVLOVCHI ARILAR

KAVLOVCHI ARILAR (Sphecoidea) -pardaqanotlilar turkumining katta oilasi. Mayda va o’rtacha kattalikdagi hasharot, uzunligi 5-60 millimetr. Kavlovchi arilar tuproqda bitta yoki ko’pincha bir necha (30 tagacha) katakchali in quradi (nomi shundan … Read More

KAVENDISH TAJRIBASI

KAVENDISH TAJRIBASI – yerning gravitatsion tortishish doimiysi uni aniqlash tajribasi. Bu tajribani 1798 yilda birinchi bo’lib G. Kavendish o’tkazgan. Kavendish tajribasida massalari aniq o’lchangan, bir-biriga teng, gorizontal sterjenga mahkamlangan va … Read More