Bo'lim: N harfi

Neytron bomba — kichik quvvatli termoyadro zaryadi bilan ta’minlangan qurol. Ommaviy qirg’in qurollari jumlasiga kiradi. Neytron bombada asosiy dastlabki modda deyteriy va tritiy aralashmasi hisoblanadi. Parchalanish va sintez yadro reaktsiyasi … Read More

Nekrobioz (Yunoncha nekros — o’lik va biosis — hayot) — hujayra va to’qimalarda ular nobud bulishidan oldin yuz beradigan o’zgarishlar. Nekrobioz moddalar almashinuvining buzilishi bilan bog’liq holda hujayrada yog’va yoki … Read More

Nelson (Nelson) Gorasio (1758. 29.9, Byornem-Torp, Norfolk grafligi — 1805.21.10, Trafalgar burni yaqinida, Ispaniya) — ingliz floti sarkardasi, ingliz vitse-admirali (1801), vikont (1801). Frantsuz va ispan flotlariga qarshi kurashda qator … Read More

Nenes tili — Rossiya Federatsiyasining shimolida yashovchi Neneslarning tili; samodi tshglariyaan biri. Kola yarim orolidan Yenisey daryosining o’ng qirg’og’igacha bo’lgan tundra zonasida va Pur daryosi havzasidagi tayga zonasida tarqalgan; 25 … Read More

Neopifagoreizm (Neo… va pifagoreizm) — miloddan avvalgi 1-asr — milodiy 3-asr yunon falsafasidagi oqim. Neopifagoreizm namoyandalari: Nigidiy Figul, Apolloniy Tianskiy va boshqalar. Ular Pifagorning matematik simvolizm metodlarini qayta jonlantirib, o’z … Read More

Neosxolastika — o’rta asr sxolastikasini tiklashga urinuvchi katolitsizm falsafasidagi turli oqimlar majmui. 19-asr boshida paydo bo’lgan, oxiridan esa keng yoyildi, neotomizm Neosxolastikaning asosiy oqimiga aylandi. Ispaniyada (20-asr o’rtasidan Germaniyada ham) … Read More

Neofreydizm — hozirgi zamondagi, ayniqsa, Amerika falsafasi va psixologiyasidagi oqim. 1930-yillar oxirida psixoanalizni Amerika sotsiologik va etnografik nazariyalari bilan birlashtirish jarayonida paydo bo’ldi. Asosiy vakillari: K. Xorni, X. S. Sallivan, … Read More

Neotomizm — katolitsizmdagi eng nufuzli falsafiy maktab. Foma Akvinskiyning 1879 yilda Rim papasi Lev XIII tomonidan yagona chin falsafa deb e’lon qilingan ta’limotiga asoslangan. Neotomizm tomizm taraqqiyotining hozirgi zamon bosqichidir. … Read More

Neper, Hn, Np — logarifmik nisbiy kattalik (ikkita bir xil nomli fizik kattaliklar nisbatining natural logarifmi) birligi; J. Neper nomi bilan atalgan. G’2/G’=e~2,1 h% bo’lganda 1 Hn=ln (F2/FJ, bunda, F2 … Read More

Nepallar (kxaslar, o’zlarini — nepali deb atashadi) — 1) xalq, Nepalning asosiy aholisi (11,3 million kishi, 1990-yillar o’rtalari). 2,1 million kishi Hindistonda yashaydi. Nepal tilida so’zlashadi. Dindorlari — hinduizmga e’tiqod … Read More