Bo'lim: Q harfiga oid qurilish atamalari

Qobiq (yupqa parda) – yupqa teri, biror narsa ustidagi yupqa qatlam. Masalan: tashqi qobiq, suv qobig’i, kolloid qobiq, bo’yoq pardasi, payvandlash qobig’i, bog’lovchi parda va hokazolar.

Qobiq (yer qobig’i) – 1) yog’ochli o’simliklarning tashqi, yog’och ustidagi, tanasi, poyasi va ildizlarining bir qismi; 2) biror narsaning qattiq, qobiq qolgan ustki qatlami; 3) yerning tashqi qattiq qobig’i, litosferaning … Read More

Qobiq (ust yopmaga oid) – 1) ikki egri yuza bilan cheklangan, o’rtadagi masofa (qobiq qalinligi) boshqa o’lchamlarga nisbatan kichik bo’lgan fazoviy qurilma; 2) keng oraliqli tom yopmaning yupqa devorli qurilmasi. … Read More

Qiyalik o’lchagich – turli konstruksiyalar, detallar, yuzalar orasi va masofaviy ob’yektlarning geometrik burchaklarini o’lchashga mo’ljallangan burchak o’lchagich asbobi.

Qiyalik ko’rsatkichi – vertikal reja elementi, bo’ylama profil uzilgan (bukilgan) joy, ya’ni bo’ylama qiyaligi o’zgargan joylarda avtomatik tarzda aks etadi, unda bo’ylama profil kesishuvchan elementlarining (nishab, uzunlik, balandlik) parametrlari haqidagi … Read More

Qiyalik (yonbag’irlikka oid) – tog’ning yon bag’ri, tepalik. Masalan: tik qiyalik, yassi qiyalik va hokazolar.

Qiyalik (rax, nishablik) – 1) egimli sirt; 2) egimli to’sin, tirgak va boshqalar ko’rinishidagi tayanch; 3) qiya (qiyshiq), burchak ostida qilingan kesma yoki qirqma; 4) egimli, burchakli yuzaga ega qurilma, … Read More

Qiya o’zak – temir-beton konstruksiyalarning markaziy siqilgan elementlarini ko’ndalang (spiral, halqasimon) o’zagi, temir-beton qurilmalarni ko’taruvchanlik qobiliyatini oshirishga qaratilgan.

Qiya tirgak – qurilish konstruksiyalaridagi qiya tirgak bo’lib, u siqilishga qarshi ishlaydi: konstruksiyalarning gorizontal elementlarini (to’sinlar, orayopmalar) ushlab turadi; vertikal elementlarga (ustunlar, kolonnalar) tayanadi.

Qiya tirgak – 1) karkas, ferm va hokazolarning ikki tugunini birlashtiruvchi va yopiq kontur diagonali bo’yicha joylashadigan hamda konstruksiya bikirligini ta’minlovchi qurilish elementi; 2) to’rsimon konstruksiyaning qiya sterjeni.