Bo'lim: S harfi

Seysmologiya (seysmo… va …logiya) — zilzilalar, ularning so- dir bo’lish sabablari va oqibatlarini o’rganadigan geofizika bo’limi. S. fizi- ka va geologiya fanlari b-n uzviy bog’liq. Zilzilalarni erning geologik tuzili- shiga … Read More

Seysmogen zonalar – kuchli zilzilalar bo’lib turadigan xududlar. Er po’stidagi kuchlanishlar ta’sirida o’zgarayotgan faol geologik struktura uzilishlaridan tashkil topadi. Bu zo- nalarda tektonik harakatlarning mu- ayyan davrida yuqori magnitudali er … Read More

SEYSMIK HUDUDLASHTIRISH – seysmik jihatdan faol joylarni seysmik xavflilik darajasi bo’yicha hududlar (zonalar)ga ajratish (q. Zil- zila). Ilgari bo’lib o’tgan zilzilalar, joyning geologik, tektonik, seysmik va geofizik xususiyatlarini asboblar yordamida … Read More

Seysmik shkala – zilzila pay- tida er sirtida vujudga keladigan te- branishlar kuchi (jadalligi)ni baholash (o’lchash) uchun ishlatiladigan jadval. Tebranishlar kuchi gruntdagi qoldiq de- formasiya (o’zgarish) ko’lami va shakliga, bino … Read More

Seysmik xaritalar – zil- zilalarni o’rganishdan olingan ma’lu- motlarning ma’lum masshtabli topo- grafik xaritalarda shartli belgilar b-n ko’rsatilgan tasviri. Ular, asosan, muayyan maqsadlarni nazarda tutib tu- ziladi. Hududlarning seysmik faollik … Read More

Segnetoelektriklar – tashki maydon ta’siri bo’lmaganda ham muay- Yan tra intervalida spontan (o’z-o’zidan) qutblanish qobiliyatiga ega bo’lgan Die- lektrik kristallar. S.ning bu xossasi elektr maydon, deformasiya, traning ortishi yoki kamayishi … Read More

SDR (ing. Special Drawing Rights, SDR), maxsus qarz olish huquqlari — xalqaro zaxira va to’lov vositasi. Xalqaro valyuta fondi (XVF) tomonidan chiqariladi. Birinchi marta 1970 y.da 9,5 mlrd. dollar, 1978-81 … Read More

«Sahihi Buxoriy» (asl nomi «alJomi’assahih» — «ishon- chli to’plam») — 6 ta ishonchli hadis to’plamidan biri. Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil alBuxoriyning 4 jilddan iborat bu hadislar to’plami Islom olamidagi … Read More

Sayan tog’lari – Jan. Sibir tog’larining o’rta qismida joylashgan tog’o’lkasi. S. 2 tog’sistemasi: G’arbiy Sayan va Sharqiy Sayanga bo’linadi. Kras- noyarsk o’lkasi, Irkutsk viloyatining Jan., Tuva va Buryatiya Respublikasining shim.dagi … Read More

Sa’diy Sheroziy (taxallusi; asl ism-sharifi Muslihiddin Abu Muhammad Abdullox. ibn Mushri- fiddin) (1203/1210 Sheroz 1292.9.12) forsigo’y shoir, adib va mutafakkir. Sharq xalqlari orasida Shayx Sa’diy nomi b-n mashhur. Otasi Sheroz … Read More