Shvetsiya

Shvetsiya (Sverige), Shvetsiya Qirolligi (Konungariket Sverige) — Shimoliy Yevropada, Skandinaviya yarim orolining Sharqiy qismidagi davlat. Maydoni 450 ming km2. Aholisi 8,94 million kishi (2002). Poytaxti — Stokgolm shahri. Ma’muriy jihatdan … Read More

Shveytsariya

Shveytsariya (nemischa Sehweiz, Fransuzcha Suisse, italyancha Svizzera), Shveytsariya Konfederatsiyasi (nemischa Schweizerische Eidgenossenschaft, Fransuzcha Conferderation Suisse, italyancha Confederazione Svizzera) — Markaziy Yevropadagi davlat. Maydoni 41,3 ming km2. Aholisi 7,3 million kishi … Read More

Shassi

Shassi (lotincha capsa — yashik) — 1) avtomobil, traktor va boshqalar transport vositalarida dvigateldan yetakchi g’ildiraklarga kuch uzatish va ularni boshqarish uchun xizmat qiladigan qism va mexanizmlar; 2) samolyotning qo’nish … Read More

Shatt ul-Arab

Shatt ul-Arab — Iroq va Erondagi daryo. Uzunligi 195 kilometr, havzasining maydoni 1 million km2. Dala va Furot daryolarining qo’shilishidan hosil bo’ladi. Mesopotamiya pasttekisligidan oqib, delta hosil qilib Fors qo’ltig’iga … Read More

Sharhlovchi

Sharhlovchi — biror narsani, voqea-hodisani tushuntirib beruvchi; izoh beruvchi, sharhchi, gazeta, jurnal, radio, televidenie va Internet saytlarida muayyan voqealar (ijtimoiy, siyosiy, harbiy, iqtisodiy, madaniy, sport va boshqalar)ga bag’ishlangan sharhlar muallifi. … Read More

Shatun

Shatun (ruscha shatat — chayqatmoq, tebrantirmoq) — porshenli mashinalarda mashina porsheni yoki polzuni harakatini tirsakli valga (krivoshipga) uzatuvchi qism (zveno). Uning tirsakli valga biriktiriladigan qismi krivoship kallagi, ikkinchi qarama-qarshi qismi … Read More

Shayton

Shayton (Arabcha) — Islom, xristianlik va boshqa dinlarning ta’limotlariga ko’ra, yovuz ruh yoki yovuz ruxlarning boshlig’i, dunyodagi yovuzliklarning aybdori, odamlarni gunohga yetaklovchi kuch. Shayton to’g’risidagi tasavvur «satanas» shaklida yunon tilidan … Read More

Shaybon, Shayban

Shaybon, Shayban (13-asr) Jo’jixonning beshinchi o’g’li, Chingizxonning nabirasi, shayboniyyaar bobokaloni. Jo’jixonning qarorgohi — Dashti Qipchoqnit ko’k O’rda degan yerida ulg’aygan. Qoraqurumda bo’lgan qurultoy (1229)da akasi Botuxon b-n birgaliqsa qatnashib, O’qtoyni … Read More

«Shajarayi Tarokima»

«Shajarayi Tarokima» («Turkmanlar shajarasi») — tarixiy asar, muallifi Abulg’oziy Bahodirxon. Eski o’zbek tilida yozilgan (1661). Asarda Odam ato haqidagi diniy xarakterdagi afsonalar, o’kuzturkmanlar haqidagi ma’lumotlar hamda real asosga ega bulgan … Read More

Shajara

Shajara (Arabcha — daraxt), genealogiya — kishilarning kelib chiqishi, ajdodlari va qonqarindoshlik aloqalari majmui. Uni tarix fanining bir tarmog’i — genealogiya fani o’rganadi. Podsholar, xukmdorlar, afsonaviy qahramonlar naslnasabiga qiziqish qadim … Read More