Bo'lim: T harfi

Tog’ jambil (Thymus L.) labguldoshlarga mansub ko’p yillik o’simliklar turkumi. O’zbekistonda 3 turi: Zarafshon Tog’jambili (T. zeravshanicus yuok.) va soxta Tog’jambil (T. insertus), oddiy Tog’jambil (T. vulgarus) uchraydi. Zarafshon Tog’jambili … Read More

Tog’ay — odam, ba’zi umurtqasiz hayvonlar va umurtqali hayvonlardagi biriktiruvchi to’qima turi; kollagen tolalar, qujayralararo zich moddadan iborat bo’lib, unda T. hujayralari (xondroblastlar va xondrositlar) joylashgan. Tayanch funktsiyasini bajaradi. Odam … Read More

Tog’ qulashi — katta hajmdagi tog’jinslari massasining uzilishi, yon bag’ir bo’ylab qulab tushishi. Tik (45— 50°) tog’yon bag’irlari, dengiz qirg’oqlarida, Daryo vodiylarida sodir bo’ladi. Tog’jinslarining nurashi, er osti va yuzasidagi … Read More

Tog’ qarg’a (Pyrrhocorax pyrrhocorax) — chumchuqsimonlar turkumining karg’alar oilasiga mansub qush. Kattaligi zog’chadek. Tanasining uzunligi 45 santimetrcha, og’irligi 270-370 gramm. Patlari qora rangda, dum va qanoti yashil tovlanadi; tumshug’i va … Read More

Tog’ cho’qqisi — tog’tizmalari, massivlari va alohida tog’larning eng baland joyi yoki nuqtasi. Har xil (platosimon, nayzasimon va boshqalar) shakllari mavjud. Yon bag’irlari tik yoki bir oz Nishab, doimiy qor … Read More

Tog’chang’i sporti – maxsus yo’lakchalar bo’ylab tog’dan tushish, chang’i sportinnnt tarkibiy qismi; unga slalom (chang’ida sun’iy yoki tabiiy to’siqlar osha tepalikdan pastga tez tushish), ulkan slalom, tezlik bilan tushish va … Read More

Tog’ xrustali, tog’ billuri kvars (SiO2)ning deyarli aralashmalarsiz paettrali modifikasiyasi; odatda, kimyoviy toza turi. Rangsiz, shaffof, ba’zan och tutun rang, sargish xili ham uchraydi. Trigonal singoniyada kristallanadi. Yirik, toza monokristallari … Read More

Tog’ maynasi (Myophonus caeruleus) — chumchuqsimonlar turkumining shaqshaqlar oilasiga mansub qush. Kattaligi zog’chadek, lekin qanotlari kaltaroq, dumi uzun, patlari ko’k yoki binafsha tusda. Tumshug’i sariq. Tanasining uzunligi 350 millimetr, dumi … Read More

Tog’ jinslarining nam sig’imi — ma’lum mikdordagi suvni o’ziga sig’dirib, ushlab turish xususiyati. Mutlaq quruq jinslardan foiz hisobida ifodalanadi. T.j.n.s. og’irligi (suv massasining quruq jins massasiga nisbati) yoki hajmi (suv … Read More

Tog’ bosimi — tog’geomexanikasi fanida umumlashma tushuncha bo’lib, Er qa’rida tabiiy hamda sun’iy (ishlab chiqarish. zaruriyati natijasida) holda namoyon bo’ladigan turli kuchlanishlar majmuasi. T.b.ni vujudga keltiruvchi asosiy sabablardan biri gravitasiyadir; … Read More